©
Таяуда Орталық коммуникациялар қызметінің өңірлік филиалы алаңында 1–7 тамыз Дүниежүзілік баланы емізу апталығына орай баспасөз мәслихаты өтті. Жиында тұрғындардың уақытында скринингтен өтуі, жүкті әйелдердің 12 аптаға дейін есепке тұруы, 1 жасқа дейінгі балаларды дәрігерлік бақылауда ұстау, баланы емізудің маңыздылығы сияқты мәселелер айтылды.
- Әрбір бала біздің бақылауымызда. Дегенмен 1 жасқа дейінгі балалар ұдайы қадағалауда болады. Мәселен, салмағы 1,5 келіге жетпейтін шала туылған нәрестені ай сайын және 1,3,6 айда педиатр, хирург, сонымен қатар отоларинголог, невропатолог және офтальмолог, эндокринолог дәрігерге қарату керек. 1 жасқа дейінгі сәби 1,5 келіден жоғары болса ай сайын педиатрға, 6 айында лор мен көз дәрігеріне, 1 жасында лор, көз, невропатолог, хирург дәрігерлерге қарату тиіс, – деді Ақтау қалалық №2 емхананың педиатрия бөлімінің меңгерушісі Айжамал Молдабаева.
Облыстық онкологиялық диспансердің директорының орынбасары Жаңыл Жарылқасынованың айтуынша, өткен жылдың соңында шыққан бұйрыққа сәйкес сүт безі және жатыр мойны қатерлі ісік ауруын ерте анықтауда халықтың скринингтен өту жасы ұлғайтылды. Мәселен, бұрын әйелдер жатыр мойны қатерлі ісігін анықтау үшін скринингтен 30 бен 60 жастың аралығында өтетін болса, биылғы жылдан бастап жас 70-ке дейін ұзарған. Бұл скринингтен әр 4 жыл сайын өтіп тұру керек. Ал сүт безі қатерлі ісігін анықтау мақсатында өтетін скринингтен 40 пен 70 жас аралығында әр 2 жыл сайын өтуі қажет. Тоқ және тік ішек қатерлі ісігін ерте анықтау жасы бұрынғыдай 50 мен 70 жастың аралығында қалған.
– Скринингтен өтетін халықтың жасы ұлғайтылғаннан кейін биыл өткен жылдың алғашқы 6 айымен салыстырғанда қатерлі ісік ауруымен тіркелген науқастардың да саны артып отыр. Осы жылдың 1-жартыжылдығында 29 сүт безі қатерлі ісігі, 14 жатыр мойны обыры, 10 колоректалды қатерлі ісігі анықталды. Бұл науқастар біздің қадағалауымызда. Бұрынғы жылдармен салыстырғанда денсаулығына алаңдап, скринингтен өтетін халықтың саны өсті. Уақытында дәрігерлік тексеруден өтпей, денсаулығына салғырт қарайтын жерлестеріміз де бар. Үйіне барып, шақырсақ та әр нәрсені сылтауратып келмейтін тұрындар да кездеседі. Қаражаттың тапшылығынан халықтың 100%-ын скринингтен өткізуге мүмкіндігіміз жоқ. Қатерлі ісік бұрын жасы үлкейген адамдарда кездессе, қазір бұл ауру жасарып барады. Бізде облыста емдеу мекемелерінде 9 маммографиялық құрылғы жұмыс істейді. Кадрлар да жеткілікті. Бұл аурудан сақтану үшін әр тұрғын өз денсаулығына жауапкершілікпен қарауы қажет. Егер бір адамда қандай да созылмалы ауру болса, емделіп, дәрігерге қаралып тұруы қажет. Жылына 1 рет медициналық алдын алу тексеруден өту керек. Қазір ер адам мен әйел адамдар да әр емханадағы тексеру кабинеттерінен өте алады. Қатерлі ісік асқынған кезде ғана белгі береді. Басым көпшілігі ауырмағаннан кейін мән бермейді. Сондықтан да қандай ауруға шалдықсаңыз да дер кезінде емделген жөн, – деді облыстық онкологиялық диспансердің директорының орынбасары Жаңыл Жарылқасынова.
Ақтау қалалық емханасының акушер-гинекологі Сәуле Сариева кез келген жүкті әйел тұрғылықты мекенжайы бойынша тіркелген емханаларға барып, жүктіліктің 9-12 аптасында есепке тұруы қажеттігін айтып өтті. Сол уақытта есепке тұрып, әртүрлі тексерулерден өту ана мен баланың денсаулығы үшін аса маңызды екенін жеткізді.
– Дүниеге келген баланың денсаулығының мықты болуында, өсіп-жетілуінде, айналаны танып білуінде, дүниетанымының қалыптасуында ана сүтінің маңызы өте зор. Құнарлы, нәрлі ананың сүтін дүкен сөрелеріндегі сүттермен алмастыруға болмайды. Сондай-ақ ешкінің, түйенің, сиырдың сүттері де ағзасы толық жетілмеген балаға ауыр тиеді. Әрбір әйел дүниеге сәби әкелгеннен кейін өзін күтуі тиіс. Емізетін анаға отбасы, жары қолдау көрсетіп, физикалық-моральдық тұрғыдан салмақ салмауы тиіс. Кейбір әйелдеріміз сүттің жоқтығына шағымданып, бізге келіп кеңес сұрайды. Әйел адамның бала емізуге сүтінің болмауы тамақтан емес, ол жүйке жүйесінің тыныш болуына байланысты. Әсіресе біздің қазақ отбасыларында құттықтап келушілер көп болатындықтан перзентханадан шыққан ана келе салысымен дастархан жаюдың қамына кірісіп кетеді. Бұл – дұрыс емес. Босанған әйелдің денсаулығы қайта қалпына келуі үшін, баланың дұрыс режимінің қалыптасуы үшін отбасы түсіністікпен қарап, қолдау көрсетуі керек. Бала – біздің болашағымыз. Ана сүтімен мейірі қанғанша тамақтанған баланың денсаулығы да мықты, әкесі мен анасына қамқор, жанашыр, ұлтшыл болып өседі, – деді Ақтау қалалық перзентханасының директоры Галия Махимова.
Фарида МҰҢАЛҚЫЗЫ
Редакциялық пікір мақала авторлары мен оқырмандардың пікірлеріне сәйкес келмеуі мүмкін. Жазба және пікірлердегі ақпараттың дұрыстығы үшін авторлардың өздері жауапты.
