Жаз басталысымен-ақ бірқатар студенттің «Work and Travel» бағдарламасы арқылы шет елге шығып, жұмыс жасап жатқанына куәгер болып жүрміз. Сондай жастардың бірі – әл-Фараби атындағы ҚазҰУ-нің студенті жаңаөзендік Сымбат Ғаділбек. Бұл күнде 4-курсқа аяқ басқалы отырған Сымбат филология және әлем тілдері факультетіндегі шетел филологиясы мамандығында білім алады. Американың Делавэр штатындағы Бетани Бич қаласында студенттік бағдарламамен жұмыс жасап жатқан Сымбатпен болған сұқбатты назарларыңызға ұсынып отырмыз.
- Сәлем, Сымбат! Халің қалай? Америка қалай екен, ұнады ма?
- Сәлем! Мұхиттың арғы жағындағы елді де көрдік. Ұнап жатыр. Бастысы, менің арманым орындалды.
- Үш ай жазғы демалысты босқа өткізбеуге тырысып, өзге елдің тұрмыс-тіршілігі мен мәдениетін тануға, таным мен табысты бірге жетілдіруге талпынған қазақ жастарын Америка қалай қарсы алды? Арнайы күтіп алғандар болды ма?
- Шынымен, мұнда қазақ жастары өте көп. Өкінішке орай, ешкім күтіп алмады. Дегенмен интернеттің заманы емес пе?! Ғаламтор арқылы сөйлесіп, өзіміз үй іздеп, қайда қандай жұмыс жасайтынымызды білдік. Бұл бағдарламаның жеке, дербес өмір сүруге ұмтылып келе жатқан студент жастарға тигізер пайдасы зор. Жұмыс істеп жүріп те көп жаңа дүниені көріп білесің. Тіпті Америкада ешкімнің күтіп алмауы, жатын орынды өзіңнің іздеп табуың да адамды дербес болуға, жауапкершілікті өз мойныңа алуға үйрететінін ұқтым.
- Бұл бағдарлама жастар арасында өте танымал. Жалпы ол жаққа бару туралы ой қайдан келді? Ата-анаң бұл шешіміңе қарсы болмады ма?
- Бұл бағдарламамен Америкаға бару бір оқпен екі қоянды атып алғанмен бірдей. Неге десең, өз маңдай теріңмен табыс табуды үйренесің әрі ел көріп, жер танып, сол елдің мәдениетімен танысу арқылы да ой-өрісіңді кеңейтесің. Жалпы бұл ой 1-ші курста оқып жүргенде келді. Болашақ мамандығым осы саламен байланысты болғандықтан ата-анам да келісті.
- Бағдарлама бойынша жұмысты өздері ұсынды ма әлде өзің таңдадың ба?
- Бұл бағдарлама бойынша әр түрлі орталық жұмыс жасайды. Мен соның ішінде Халықаралық алмасу орталығын (ЦМО) таңдадым. Онда екі қызмет түрі бар: бірі жұмысты өздері тауып береді, екіншісі өзің іздеп табасың. Досым екеуміз екіншісін таңдадық. Жұмысым - Америкаға танымал «Данкин Донатс» компаниясы. Бұл жерде мен сэндвич те, кофе де жасаймын, кассада да тұрамын. Жан-жақтылықты талап ететін жұмыс болғандықтан өзіме қатты ұнады.
- Кейбір студенттің айтуы бойынша, бұл бағдарламамен бару үшін ағылшын тілінен нан сұрай алар білімің болса жеткілікті. Ал құжат бойынша ағылшын тілін жақсы меңгерген сертификатың болуы керек. Анықтама алу үшін арнайы тест тапсырдың ба?
- Ешқандай тест тапсырудың, я болмаса сертификаттың қажеті жоқ. Бұл бағдарламамен Америкаға бару үшін жылдың басында құжат жинап дайындалу керек. Іріктеу үш кезеңнен тұрады: біріншісі – өзің оқып жатқан қалаңдағы офисте кішігірім тілдесу. Содан кейін камера арқылы Америкадағы жұмыс орынның басшысымен сөйлесу, ең соңғы әрі маңыздысы – Қазақстандағы Америка елшісімен сұқбаттасу. Өйткені құжат дайындап, Америкадағы жұмыс берушімен сөйлесіп, ақшаңды төлеп қойсаң да, елші – Америкаға бару-бармауыңды бар болғаны 3-4 минуттың ішінде сенімен ағылшынша сөйлесу арқылы шешетін адам.
- Жұмыс қиын емес пе? Шет елдіктермен таза ағылшынша сөйлесу мен қызмет көрсету барысында қандай да бір қиындық кездеспеді ме?
- Әрине, басында болды, бірақ тез үйреніп кеттік. Дегенмен Америкада ағылшын тілінің грамматикасын үйренуге мүмкіндік аз. Сөйлеу тілін дамытасың, америкалықтар үшін бастысы не айтқың келетінін түсіну, грамматикалық қатең маңызды емес.
- Бұл бағдарлама аты айтып тұрғандай «Жұмыс істеу және саяхаттау» дегенді білдіреді. Қайда саяхаттап үлгердің?
- Американың астанасы Вашингтонда болдым. Өте керемет қала. Сөзбен айтып жеткізу мүмкін емес. Тұрғындарына келсек, Америка халқы, әсіресе, мен тұрып жатқан Делавэр штатындағы Бетани Бич қаласының адамдары – өте қарапайым, ашық-жарқын жандар. Көмектесуге дайын тұрады.
- Бұл бағдарламамен шет елге барғысы келетін елдегі жастарға қандай кеңес бересің?
- Бұл – студент жастарға мол мүмкіндік беретін бағдарлама. Ел көріп, жер көріп, өзге елдің мәдениетімен танысып, жаңа дүниеге қанық боласыз. Бағдарламаның тағы бір мүмкіндігі бизнес бастауға жол ашады. Шет елде жұмыс жасап үйренсеңіз, еш ұтылмайсыз. Ал жұмсаған қаражатыңызды жұмыс жасау арқылы қайтарып әрі қыдырып үлгересіз. Бастысы таным көкжиегіңіз кеңейеді.
- Сұқбатыңа рақмет!
Сұқбаттасқан Зияда ТІНІҚҰЛ
Редакциялық пікір мақала авторлары мен оқырмандардың пікірлеріне сәйкес келмеуі мүмкін. Жазба және пікірлердегі ақпараттың дұрыстығы үшін авторлардың өздері жауапты.
