Бейбіт елдің алтын арқауы - Ата Заң

Конституция – Қазақстанның Ата Заңы. Осыдан 25 жыл бұрын, 30 тамызда Қазақстан халқы тарихи да тағдырлы шешім қабылдап, еліміздің құқықтық өміріндегі жасампаз жаңа дәуірге қадам басты. Содан бері қарай тәуелсіздігіміздің тірегіне айналған Ата Заң біздің бүкіл жарқын істеріміздің қайнар бастауына айналды.

Конституция – латын тілінен аударғанда «құрылым», «өкілім» деген ұғымды білдіреді. Қазақша мағынасы - ел, мемлекет болудың тетігі деген сөз. Онда маңызды 3 мәселе - мемлекеттік және қоғамдық құрылыс, адамның немесе азаматтың құқықтық мәртебесі және мемлекеттік органдардың қызметтік жүйесі қамтылған.

Бұл жаңа Конституция оның құрылымы кіріспеден, 9 бөлімнен, 98 баптан, көптеген тармақтар мен тармақшалардан тұрады. Конституция - барлық заң салаларының негізі, ал оның нормалары басқа заңдар үшін басты қағида болып есептеледі.

Конституция – бабалардың даналығы мен қазіргі заманның рухын бірлестіріп,үйлестірген, жүзден аса ұлттар мен ұлыстардың теңдігін тегіне қарамастан бекіткен ұлы құжаты, мызғымас мемлекетіміздің алтын қазығы, бірлігі мен ынтымағы жарасқан елдігіміздің бұлжымас бағдары, кемел келешегіміздің кепілі болды. Бүгінгі Конституциямыздың басқа Конституциялардан артықшылығы – ең бірінші, мемлекет ретінде жеке адамға аса құрметпен қарайтындығында. «Оның ең қымбат қазынасы - адам және адамның өмірі, құқықтары мен бостандықтары» деп бірінші бапта жазылған. Үшінші бапта «Мемлекеттік биліктің бірден бір бастауы – халық» делінген.

Ел заңды өз құқықтарын білу үшін заман талабына сай шығарылып жатқан заңдарды мұқият әрі зерделей тұрып, оқуы керек. Өз құқықтық білімдерін үнемі жетілдіріп, басшылыққа алып отыру қажет. Сонда ғана заңсыздықтардан зардап шекпейді, өзінің құқықтары мен бостандықтарын кез-келген орында қорғай алады. «Халық пен халықты, адам мен адамды теңестіретін нәрсе - білім» деп Мұхтар Әуезов өте орынды айтқан.

Біз адам болып өмірге келеміз, азамат болып қалыптасамыз. Мемлекетіміздің мәртебесіне, оның қорғауында болатынымызға сенгенде және өз құқықтарымызды біліп қана қоймай, оны қорғай білгенде азамат екенімізді сезінеміз.

Адам дүниеге келгеннен кейін, оның өмірін, денсаулығын, тыныштығын, біздің мемлекетіміздің Ата Заңы – Конституция қорғайды.

Ал Қазақстан азаматтарының Конституциямен кепілдендірілген құқықтары мен бостандығының аясы кең, ауқымы зор. Атап айтқанда, ұлты, тегі, түсі, тілі, діні, әлеуметтік жағдайы, саяси көзқарасы бойынша ешкім қуғындалмауы, сөз және шығармашылық бостандығы, еңбек ету, қызмет түрі мен мамандық таңдау бостандығы, білім алу, отбасы құндылықтарын қорғау, жеке меншігін қорғау құқықтары, жиындарға және шерулерге қатысу, қоғамдық бірлестіктер мен ұйымдарға мүше болу, мемлекеттік басқаруға қатысу, мемлекеттік басқару органдарын, сайлау, сайлану және тағы басқа құқықтары халықаралық құқық нормаларына толық сәйкес қорғалады. Яғни біздің негізгі заңымыз мыңжылдық тарихы мен дәстүрі бар өркениетті мемлекеттердің заңдарымен тұспалдас.

Әрбір қазақстандықтың Конституциясының мемлекет пен қоғам үшін ғана емес, сонымен бірге жеке өзі, өз отбасы мен өз балалары үшін де мәнділігін бағалай білу, өз міндеттемелерін қастерлеп сақтап орындауы маңызды. Конституция біздің басты құндылығымыз Тәуелсіздікті, бейбітшілік пен тұрақтылықты ғасырларға бекітті. Барша мемлекеттік институттардың, әрбір қазақстандықтың парызы - осы құндылықтардың қырағы күзетінде болу.

Конституция бойынша өмір сүру – біз үшін міндет қана емес, абыройлы парыз. Конституцияны құрметтеу – өз құқығы мен бостандығын ғана емес, өзгелердің де теңдігі мен тәуелсіздігін құрметтейтін еркін де ерікті адамдардың таңдауы болуы қажет.

Барлығына да уақыт төреші емес пе? Жылды жыл қуып, зырлап өтіп жатқан уақыттың еншісімен ертең-ақ халқымыздың ен дәулетке кенеліп, бай-қуатты өмір сүретіні, бейбітшіліктің үстемдік алатындығы сөзсіз. Сондықтан да біздің саяси, мәдени, рухани және экономикалық дамуымыздың қайнар көзі ретінде танылған Конституциямыздың өміршеңдігін ұзағынан сүйсіндіргей.

Ата Заңым – қуатым, сенім, мақсат-мұратым. Бейбіт елдің бақытты халқы түп-қазығымыз. Ата Заңымызды ардақтасақ, еліміз әлі-ақ талай белестерді бағындырып, жетістіктерге жететініміз сөзсіз.

Сериккали БЕРДИБЕКОВ,

Қарақия аудандық сотының төрағасы

Маңғыстау Медиа

Редакциялық пікір мақала авторлары мен оқырмандардың пікірлеріне сәйкес келмеуі мүмкін. Жазба және пікірлердегі ақпараттың дұрыстығы үшін авторлардың өздері жауапты.