Елбасы Н.Ә.Назарбаевтың «5 институттық реформаны жүзеге асырудағы «100 нақты қадам» Ұлт жоспарындағы 99-шы қадамын және «Нұр Отан» партиясының 2015-2025 жылдарға арналған жемқорлыққа қарсы күрес бағдарламасын іске асыру мақсатында құрылған Бейнеу аудандық қоғамдық кеңесі де 2016 жылдан бастап жұмыс жасап келеді. Осы кеңестің атқарып жатқан жұмысы жайлы Бейнеу аудандық қоғамдық кеңестің төрағасы Шайхы Азановпен журналист Кәрісбай Әділдің жүргізген сұхбатын оқырман назарына ұсынып отырмыз.
- Шайхы Жаңабайұлы, Елбасы Н.Ә.Назарбаевтың бастамасымен 2015 жылы «Қоғамдық кеңес туралы» Заң қабылданғаны белгілі. Осы заңның талаптары бойынша жергілікті деңгейдегі қоғамдық кеңестер құрылып, оның төрағалығына ел ішінде беделді, мемлекеттік қызмет пен бастамаларға құлшыныспен жұмыс істейді деген сеніммен сізді сайлағанын білеміз. Бұл үлкен жауапкершілік жүктейтінін айтпасақ та түсінікті. Сондықтан кеңес құрылғаннан бері атқарған жұмыстарын ішінара атап айтсаңыз?
- 2015 жылғы қарашаның 2-інде №383-V "Қоғамдық кеңес туралы" Заң шықты. Осы заңға сәйкес Бейнеу аудандық мәслихатының 2016 жылғы 22 қаңтардағы №41/287 шешімімен ұсынылған саны 11 адамнан тұратын аудандық мәслихат депутаттары қоғамдық кеңестің құрамын мақұлдады. Қоғамдық кеңестің ұстанымдары Қазақстан Республикасының заңнамасында көзделген шешімдерді қабылдайтын және уәжді жауаптар беретін мемлекеттік органдардың қарауы үшін міндетті болып табылады.
Аудандық қоғамдық кеңес жоғарыда аталған міндеттері мен өкілеттіктеріне сәйкес жоспар бойынша 2016 жылы қоғамдық кеңестің 26 отырысы өткізілді. Қоғамдық кеңес мүшелерінің қатысуымен 9 мемлекеттік мекеменің басшыларының есебі тыңдалды. Сонымен қатар әкімдіктің және мәслихаттың 25 нормативтік құқықтық актілері кеңеске ұсынылып, барлығына қорытынды жауап берілді.
Алғашқы жылы жоспарлы жұмыстарын уақытында жүргізіп жалғастырған кеңес мүшелері 6 маусымда аудандық қоғамдық кеңестің кеңейтілген отырысында облыс әкімінің бірінші орынбасары С.Т. Алдашев және аудан тұрғындарының қатысуымен «Жер реформасына қатысты өзекті мәселелерді талқылау, оларды сараптау және түсіндірме беру» туралы жиын өтті. Сол жиында аудан тұрғындарының жер мәселесі туралы пікірлері, ескеріліп, хаттама толтырылып, жер комиссиясына жолданды.
Сол секілді 2017 жылы қоғамдық кеңестің 35 отырысы өткізілді. Онда 11 мемлекеттік мекеме басшыларының есебі тыңдалып, 33 нормативтік құқықтық актілер ұсынылып, барлығына қорытынды жауап берілді.
Қоғамдық кеңестің отырысында есебі тыңдалған «Бейнеуэнергосервис» КМК-нің директоры Б.Құдасбаевқа қоғамдық кеңестің берген ескертулерін дер кезінде орындамағаны, сонымен қатар қоғамдық кеңестің 2017 жылдың 9 желтоқсанындағы отырысына қатыспағаны үшін Б.Құдасбаевқа шара алу туралы аудандық тұрғын үй-коммуналдық шаруашылық, жолаушылар көлігі және автомобиль жолдары бөлімінің басшысы Т.Нұрмағанбетовке хаттама жолданды. Осы мәселеге орай бөлім басшысы Т.Нұрмағанбетов 29.11.2017 жылы №482 шығыс хатымен және 24.11.2017 жылғы №80 бұйрықпен Б.Құдасбаевтың «Бейнеуэнергосервис» КМК-ның директоры қызметінен босатылғандығын хабарлады.
Осы жылдың алғашқы жарты жылдығында қоғамдық кеңес 25 отырыс өткізді. Бұл отырыстарда 5 мемлекеттік мекеменің басшыларының есебі тыңдалды. 16 нормативтік құқықтық актілері ұсынылып, барлығына қорытынды жауап берілді.
Қоғамдық кеңес жоспарлы түрде мемлекеттік мекеме басшыларының есебін тыңдаумен ғана шектеліп қалмай, аудан тұрғындарының тарапынан айтылған ұсыныс-тілектер мен арыз-шағымдарды да назардан тыс қалдырмай, олардың көтерген мәселелерінің оң шешімін табуына да ықпал жасап отырды. Оған мысал ретінде айтсақ, 2018 жылдың 27 ақпанында Бейнеу ауылының әлеуметтік атаулы көмекті дұрыс ала алмай жүрген тұрғындарынан түскен арыз-шағымдар қаралды. Отырысқа әлеуметтік қорғау орталығының басшысы Қ.Назарханов, аудандық жұмыспен қамту орталығының басшысы А.Сейлханов және арыз-шағым берген тұрғындар шақырылып, өзекті мәселелер талқыланып, оң шешімін тапты.
Сонымен қатар 2018 жылы ауыл тұрғындарынан электр қуаты мен газ бағасының қымбаттауы туралы шағым түскен болатын. Бұл мәселеде аудандық мәслихат депутаттары мен қоғамдық кеңестің мүшелері бірлесіп, әр деңгейдегі мекеме басшыларына, антимонополия департаментінің басшыларына, Сенат және Мәжіліс депутаттарына сондай-ақ экономика министрлігіне дейін хат жолданды.
Елбасы Н.Ә.Назарбаевтың коммуналдық қызмет тарифтеріне тікелей араласуымен Маңғыстау облысы бойынша электр энергиясының бағасы арзандады. Елбасының энергетика министрі Бозымбаевқа жүктеген тапсырмасы бойынша 2019 жылдың 1-қаңтарынан бастап коммуналдық қызмет тарифтері тағы да 5-20% арзандайды деп күтілуде, соның ішінде газдың да бағасы бар.
- Жоспарға сәйкес қоғамдық кеңес мүшелері есептерін тыңдаған мемлекеттік мекемелерде олардың қызмет бабындағы заң талаптарын орындауда кеткен кемшіліктерді түзетуге қолданылған құқықтық негіздегі шаралар немесе талап-ұсыныстар болды ма?
- Ия, қоғамық кеңес мүшелері есептерін тыңдаған мемлекеттік мекеме басшылары «Қоғамдық кеңес туралы» заңның 23-бабына сәйкес қаулы қабылдап, жыл бойы атқарған жұмыстарына баға береді. Хаттама толтырылып, жіберген кемшіліктерін көрсетілген күннен кешіктірмей, орындап, ұсыныстардың орындалғандығы жөнінде жазбаша түрде қоғамдық кеңеске хат жолдап отырады.
- Қоғамдық кеңестің заңында жергілікті деңгейдегі кеңестер бюджеттік бағдарламалар, стратегиялық жоспарлардың немесе аумақты дамыту бағдарламаларының жобаларын, сол секілді мемлекеттік және үкіметтік бағдарламалар жобаларын талқылауға өкілеттіктерінің барлығы жазылған. Осыған орай қандай ұсыныстарыңыз жүзеге асты?
- Жергілікті деңгейдегі қоғамдық кеңестің мүшелері бюджеттік бағдарламалардың, аумақты дамыту бағдарламаларының жобаларын, Қазақстан Республикасының «Құқықтық актілер туралы» заңының орындалуын талқылауға өкілеттіктері бар. Осыған орай аудандық тұрғын үй-коммуналдық жолаушылар көлігі және автомобиль жолдары бөлімінің Бейнеу ауылы бойынша тұрмыстық қатты қалдықтарды жинау, әкету және көму тарифтерін бекіту жобасын қарап, тариф бағасына келіспей, кейін қайтарды. Сол сияқты аудандық мәслихат шешімдерінің жобасы қоғамдық кеңестің отырысында қаралып, келісім алған соң ғана әділет басқармасында тіркеледі.
- Шайхы Жаңабайұлы, қоғамдық кеңестің жасап жатқан жұмыстары жөнінде нақты деректерді келтіріп, әңгіме өрбіткеніңізге көп рахмет.
Сұхбатты жүргізген К.ӘДІЛ
Редакциялық пікір мақала авторлары мен оқырмандардың пікірлеріне сәйкес келмеуі мүмкін. Жазба және пікірлердегі ақпараттың дұрыстығы үшін авторлардың өздері жауапты.
