Ермек Пайзов: Түлектеріміздің 96 пайызы грант иегері атанды

Қазіргі таңда білім саласы басты назарда. Кез келген мемлекеттің жарқын болашағы – білімді жастар. «Білімсіздің күні қараң» десек артық айтқандық емес. Әрбір көзі ашық, көкірегі ояу азамат өзінің елінде, жерінде кез келген салада қызмет етіп, нанын таба алады. Зияткерлік мектепте өсіп келе жатқан жас ұрпақтың жылдам әрі ұшқыр ойлауына, көп тілді меңгеріп, ел болашағына өз үлесін қосатын зияткер, жоғары білімді, салауатты өмір салтын ұстануына мүмкіндік туғызып, жағдай жасайтын оқу орнына ат басын бұрып қайттық. Білім саласындағы көкейде жүрген кейбір сұрақтарды Назарбаев зияткерлік мектебінің директоры Ермек Пайзов мырзаның өзінен сұрап, сұхбат өрбіткен едік. - Ермек Серікұлы, Назарбаев зияткер­лік мектебі халық­аралық білім беру жүйесіне қан­шалықты сай? – Зияткерлік мектептердің бі­лім беру жүйесі халықаралық жүйеге сай деп айтуға болады. Ұлыбританияда «UK NARIC» ат­ты халықаралық біліктілік пен қабілеттілікті салыстыру және мойындау ұлттық агенттігі бар. Аталған ұйым 2018 жылдың жа­зында зияткерлік мектептердің NIS Program білім бағдарламасын қарап, халықаралық стандарттарға сай деген шешім шығарды. Бұл дегеніміз – зияткерлік мектептің білім беру бағдарламасы халықа­ралық деңгейге сай дегеннің көрі­нісі. Аталған аккредитация біздің түлектерімізге не береді? Зият­керлік мектепті тәмамдаған түлек енді біздің сертификатпен (NIS Certificate) халықаралық универ­ситеттерге бірден бірінші курсқа түсетін құқылары бар. Сонымен қатар Назарбаев зияткерлік мек­тептері «Халықаралық мектептер кеңесі» (CIS) атты белді ұйымның аккредиттеуінен өтіп жатыр. Бұл ұйым әлемдегі мектептердің білім берудің жоғары стандарттарын қалыптастырып, бұл саладағы соңғы жетістіктерге жетелейді. Кеңестің аккредиттелуінен республикадағы 15 зияткерлік мектеп өтті. Ақтау қаласындағы білім ордасы аталған ұйымның ак­кредиттелуінен өтуді 2015 жылы бастады. Осыған дейін ұйымның сарапшылары мектебімізге келіп, оқушыларымызбен тілдесіп, мис­сиямызбен танысты. 2019 жылдың сәуір айында ұйымнан 12 эксперт келіп, халықаралық стандартқа сай немесе сай емес екендігімізді тек­серіп, бір айдан соң жауабын ай­тады. Қазір дайындық жұмыстары жүріп жатыр. – Білуімізше, зияткерлік мек­тепке 7-­сыныпқа конкурстық іріктеуге құжат тапсыру аяқ­талды. Биылғы іріктеуде қан­дай өзгерістер, жаңашылдықтар бар? – Иә, биылдан бастап қабылдау конкурсына өзгерістер енгізілді. Бірінші күні математика мен ойлау қабілетін тексереді. Логикалық сұрақтар болады. Ал екінші күні үміткер қазақ, орыс, ағылшын тілінің  біліктілігін  анықтауға тест тапсырады. Сынақтың өткен жылдан ерекшелігі – математи­ка, қазақ тілі, орыс тілі, ағылшын тілі бірінші өтсе, келесі күні ло­гиканы өткізетінбіз. Нәтижесінде логикаға аз уақыт берілетін. Ол ата­аналармен де, оқушылармен де бір күнге күш салынатынын ес­керіп, екі күнге бөлдік. Сол себеп­тен де математика мен логикалық сұрақты алғашқы күнге қойып, тілдердің барлығын екінші күнге қойдық. Мысалы, бірінші ма­тематиканы шығара ма, логиканы шығара ма өздері біледі. Ал екін­ші күні тілдерге арналады. Яғни уақыт шектеулі болады, бала қай пәнді жақсы біледі, соны бірінші орынға қойып немесе қиынын артына қалдыруына бо­лады. Әркім әртүрлі жауап бе­реді. Бұл баланың өз еркінде. Сол үшін балаға еркіндік беріп отырмыз. 2017-­2018 оқу жылын­да конкурсқа қабылдау кезін­де біз емтиханды онлайн ютуб арқылы трансляция жасадық. Әр кабинетте камера тұрды. Оны ата-­аналар ютуб каналының сіл­темесі арқылы өз балаларының қалай отырып, қалай тапсырып жатқандығын көре алды. Мұнда ашықтық, әділдік принциптерін ұстанамыз. – Көптің көкейінде бір сұрақ жүреді. Емтихан әділ өтеді ме? – Емтихан сұрақтары Нидерланды мен Америкадағы халықаралық ұйымдармен бірігіп жасалады. Бұл жерде халықаралық ұйым болғаннан кейін, Назарбаев зият­керлік мектебінің  өзінің  стату­сы болғандықтан біз конкурсты әділ және ашық, таза өткіземіз, тәртібі өте қатаң. Бәрі рет-­ретімен жазылған. Емтихан материалдары таңертең бізге сынақ басталуға бір сағат қалған кезде келеді. Комис­сия камерамен барлығын ашады. Барлық іс-­әрекеттер тікелей каме­ра алдында болады. Конкурстық комиссия сырттан келеді. Біздің мектептің ішіндегі адамдар тек қана кезекшілік қызметін атқа­рады. Емтихан аяқталған соң жау­ап парақтарын қорапшаға орап са­лады. Сосын оны бір курьер алып кетеді. Жауабы 40 күнде белгілі болады. Неге ұзақ десеңіз, оның бәрі шетелде өңдеуден өткізіледі. – Балаларға таңертеңнен кешке дейін оқу салмақ емес пе? – Әрине, зияткерлік мектепте білім алу оңай емес. Бірақ кон­курстық іріктеу кезінде қабілетті және жүктемемен оқитын бала­лар іріктеліп алынады. Балалар­ға салмақ түскенімен, оларға ар­налған бағдарламасы өздерінің жас ерекшеліктеріне сай есептел­ген. Мәселен, 7-­сынып оқушылары күніне 7­-8 сабақ оқиды. Содан соң олар элективті курстарға, үйір­мелерге, қосымша сабақтарға қа­тысады. Балалардың күні бойы бос болмағаны өздеріне тиімді. – Зияткерлік мектеп оқушыла­ры үнемі ғылыми жобаларға қатысады. Олардың жалпы да­йындығы қалай жүргізіледі? – Осыдан екі жыл бұрын ға­лымдармен бірігіп жұмыс жасау жобасын қолға алғанбыз. Қазіргі таңда оқушыларымыз Yessenov University мұғалімдерімен, про­фессорларымен бірігіп жұмыс жасап отыр. Біздің мақсатымыз – оқушылардың жобаға, зерттеуге деген қызығушылықтарын на­ғыз ғалымдармен зерттеу  жа­сау арқылы ояту. Бір ғалыммен 3­-4 оқушы жұмыс жасайды. Бір тақырып алып, аптасына 3­-4 рет кездесіп, жобаны соңына дейін жеткізіп, әртүрлі конкурстарға, жарыстарға қатысады. Өзіміздің мұғалімдеріміз бар, элективті курстарымыз бар. Түрлі үйірме, робототехника, STEAM­идеялар курстары бар. Сол арқылы бала­лар өздерінің зерттеу қабілеттерін, дағдыларын дамытып жатыр. – Үш жылдан астам уақыт аралығында атқарылған ма­ңызды белестерді атап өтесіз бе? Қандай талаптар орындалды? – Біздің миссиямыз – көшбас­шыларды дайындап, өмір бойы білім алуға шабыттандыру. Осы жылы түлектерімізбен кездес­тік, ынталары жақсы. Оқушы­ларымыздың бойында еркіндік, өзінің ойын ашық жеткізу, өз жеке ойларын  еркін  түрде  жеткізіп, өз құқық, міндеттерін білетін­дігі көрініп тұрады. Ең басты­сы, балалардың ойлау қабілетін арттыру. Енді мақсатымызға жетіп келе жатырмыз. Үш жыл­дан бері салыстыратын болсақ, оқушылардың арасында түбегейлі өзгерген балалар бар. Тіпті ата­-аналар: «мен баламды танымай қалдым» деп келеді. Кейбір бала­лар өзгеріп келе жатқандықтарын өздері байқайды. Енді, әрине, үш жыл деген ұзақ мерзім емес. Осы жылдар ішінде маңызды бірнеше республикалық деңгейде іс-­ша­ралар өткіздік. Сонымен қатар облыстық деңгейде де өткізіп жатырмыз. Ол тәрбие жұмысы немесе ғылыми жұмыс болсын, ол өнер бағыты немесе спорт бағыты болсын, тек бір бағытта емес, бірнеше бағытта дамып ке­леді. Сондықтан әртүрлі конкур­стар ұйымдастырамыз. Олардың көбісі облыстық деңгейде өтіп жүр. – Түлектеріңіздің көбі грант иегері атанып жүр ме? Қай университетті көбірек таңдайды? – Зияткерлік мектеп 2017 жылы алғаш рет 87 түлегін ұшырды. Оның 96 пайызы грант иегері атанды. Үш түлегіміз Гонконг политехникалық университетіне, Бейнеу ауданындағы Төремұрат Аралбаев есімді түлегіміз Оңтүс­тік Кореядағы Пусан мемлекеттік университетіне, тағы екі түлегі­міз Қытайдағы университеттерге грантқа түсті. Түлектеріміздің дені еліміздегі белді университеттердің студенті атанды. Мәселен, Назар­баев университетіне 16 түлегіміз түссе, бірқатары бүгінде Қазақ­-британ технология  университе­ті, Л.Гумилев атындағы Еуразия ұлттық университеті, әл-Фараби атындағы Қазақ ұлттық универ­ситеті және AlmaU универси­теттерінің студенттері. - Жалпы білім беру саласын тыңғылықты білесіз, ба­лаларыңызды тәрбиелеуде бі­лімге қаншалықты мән бересіз? – Шынымды айтсам, таңертеңнен кешке дейін жұмыстамын. Өзімнің үш балам бар. Кішісі үшке то­лады. Оған әзірге еркіндік беріп отырмын. Ал үлкен екі қызым үнемі ізденіс үстінде. Ортаншысы спортпен шұғылданады, мәнерлеп сырғанауға қатысады. Сонымен қатар екеуі де ағылшынға барады. Менің ойымша, баланы кішкене кезінен алдына мақсат қойдырып, соған жетуге баулу керек. Әрине, мақсатты жас ерекшеліктеріне қарай қойған маңызды. Мақсат қоя білсе, әке-­шешенің берген тәрбиесі жақсы болады. Кейбір кезде өз мүмкіншілігімізді өсіре немесе кеміте қараймыз. Соның жуан ортасын білу маңызды. - Алға қойған жоспарыңыз қандай? – 2019 жылы халықаралық ак­кредитациядан өтеміз. Өткен жы­лы сәуір айында «Caspian Startap» деген жобаны бастадық. Соны, міне, биыл екінші жыл өткізбекпіз. Ол жақсы деңгейде өткен бо­латын. Сонымен қатар алдағы уақытта балалар халықаралық, республикалық олимпиадаларға барады. Соларға дайындықты жақсылап жүргізу – біздің жоспар­дың негізгісі. Биыл мектебімізге білімді балалар келсе деп тілей­міз. Білімді жастарды қабылдауға дайынбыз. – Әңгімеңізге көп рақмет! Қызметте табыс тілеймін!

Асылзат ӨСЕРҚЫЗЫ