Маңғыстауда 120 281 адам кәсіпкерлікпен айналысады

Өңірлік коммуникациялар қызметінің баспасөз алаңында «Даму» кәсіпкерлікті қолдау қоры» АҚ Маңғыстау облысы бойынша аймақтық филиалы­ның 2018 жылғы жұмыс қорытындысына арналған баспасөз брифингі өтті. Брифинг барысында Маңғыстау облыстық кәсіпкерлік және сауда басқармасының басшысы Венера Мұстапаева, «Даму» кәсіпкерлікті қолдау қоры» аймақтық филиалының директоры Гүлжан Қалымбетова облыс көлемінде кәсіпкерліктің даму қарқыны, атқарылған жұмыс нәтижелері туралы баяндап берді.

Маңғыстау облыстық кә­сіпкерлік және сауда басқармасының басшы­сы Венера Мұстапаева өңірде шағын және орта бизнестің дамуы барлық көрсеткіштер бойынша нәтижелер жоғары екенін айт­ты.

«Қараша айындағы есептік көрсеткішке сүйенсек, шағын және орта кәсіпкерлікті дамытудың бар­лық көрсеткіштері айтарлықтай көтерілген. Шағын және орта биз­нестегі субъектілер көлемі 50 667 бірлікті құрайды, бұл өз кезегін­де өткен жылмен салыстырғанда 108,5%-­ға өскен. Кәсіпкерлікпен айналысушы тұлғалар саны 120 281 адам, 2017 жылы 108 148 адам, пайыздық көрсеткіші – 110,2%. Ша­ғын және орта бизнеспен айналы­сушы кәсіпкерлердің жалпы ха­лыққа шаққандағы саны – 44,9%, бұл өткен жылдың осы кезеңімен салыстырғанда 4%­-ға жоғары», – дейді басқарма басшысы Венера Тұранқызы.

Биыл шағын және орта бизнес субъектілері өндіретін тауарла­ры, атқаратын жұмыстары мен көрсететін қызметтер көлемі де өткен жылмен салыстырғанда ай­тарлықтай арта түскен. Оның көле­мі 32,2%­-ға өсіп, 436 297,0 млрд. теңгені құрады. Облыста екінші деңгейлі банктер арқылы шағын бизнес субъектілеріне 22,9 млрд. теңге несие берілген, бұл былтырғы жылдан 1,2 есеге жоғары болып отыр.

«Даму» кәсіпкерлікті қолдау қоры» аймақтық филиалының ди­ректоры Гүлжан Қалымбетованың айтуынша, Маңғыстау облысында жыл басында белсенді шағын және орта бизнес көрсеткіші 41 015 ком­панияны құраса, қараша айында компания саны 50667-­ге көтеріл­ген. Оның ішінде: ауыл шаруашылық – 2 305, ЖШС – 8 308, ЖК - 40 Осылайша белсенді шағын компаниялар саны бір жыл ішін­де 3,65 мыңға (+7,77%-­ға) артты. Кәсіпкерлер белсенділігі артуы­ның негізгі факторы аймақта кәсіп­керлік бастамаларын қолдау және дамытуға арналған қолайлы шарт­тардың пайда болуы, оның ішінде жеңілдетілген қаржыландырудың жүзеге асуы тікелей әсер еткен.

«Облыс көлемінде кәсіпкерлерге қаржысыз қолдау нәтижелері де жақсы. Қазіргі таңда кәсіпкерлікті қолдау және дамытудың негізгі құ­ралдарының бірі шағын және орта кәсіпкерлік субъектілерін қаржысыз қолдау арқылы іске асырылады. Осының аясында қаржылай қолдау алуға екінші деңгейлі банктермен мақұлданғанға дейін біздің филиал 161 жеке кәсіпкерлік субъектінің (ЖКС) 264 жобасын сүйемелдеді. Бұл көрсеткіш өткен жылмен са­лыстырғанда 45%­-ға артып отыр», – дейді Гүлжан Жолмұрзақызы.

Биыл филиал жанындағы қала­лық кәсіпкерлерге қызмет көрсету орталығының қызметкерлері 2500­-ден аса жеке кәсіпкерлік субъек­тісіне консультация берген. Бұған қоса жыл сайын Астана қаласы, Nazarbayev University жанынан кәсіпкерлердің тұлғалық құзіретін арттыру үшін ШОБ топ­-менедж­ментін оқыту ұйымдастырылып келеді. 2018 жылы ШОБС-­тың 19 өкілі оқудан өтті. Сондай­ақ Маңғыстау облысының «Бизнестің жол картасы –  2020»  мемлекет­тік бағдарламасына қатысушы 12 бизнес өкілі «Даму» қоры арқылы Астана қаласында «Көрме» орта­лығында ұйымдастырылған «Ұлт­тық өнім» жыл сайынғы көрмесі­не қатысқан. Аймақта ақпараттық қолдау тұрақты түрде жүргізілуде. Мәселен, облыс аумағында мем­лекеттік бағдарламалар туралы ақпарат 22 билборд/LED экранда орнатылған.

«Маңғыстаулық кәсіпкерлерге Қор тарапынан қаржылай қолдау бірқатар бағдарламалар бойынша жүргізіліп келеді. «Бизнестің жол картасы–2020» бизнесті қолдау және дамыту мемлекеттік бағдарламасы кәсіпкерлер арасында сұранысқа ие бағдарлама. Бағдарламаның мақсаты – экономиканың шикі­ заттық емес секторларындағы өңір­лік кәсіпкерліктің тұрақты және теңгерімді өсуін қамтамасыз ету, сонымен қатар бар жұмыс орын­дарын сақтау және тұрақты жұмыс істейтін жаңа жұмыс орындарын құру. Сыйақы мөлшерлемесін суб­сидиялау арқасында кәсіпкерлер ҚР ҰБ бекітілген сыйақының базалық мөлшерлемесінің 50%-­на дейін субсидия ала алады, кепілдеме көлемі несиенің 50-­85%» деп фи­лиал директоры бағдарлама аясын­да аймақ кәсіпкерлеріне берілген мүмкіндіктерді тарқата айтты.

«Бизнестің жол карта­сы – 2020» бағдарла­масы Маңғыстау об­лысында жүзеге асырыла бастаған уақыттан бері 456 жоба бойынша жалпы несие сомасы 76,19 млрд. теңгеге субсидиялау келісімшар­тына қол қойылған. 15 желтоқсан күнгі көрсеткіш бойынша айтсақ, жалпы несие сомасы 1 828,15 млн. теңгеге 57 жобаны субсидиялау ма­құлданды. Аймақта кепілдендіру құралын іске асыру аясында жалпы несие сомасы 8 769 млн. теңгеге 256 жоба бойынша кепілдікке қол қойылды, кепілдеме сомасы 3 220 млн. теңгені құрады. 2018 жылы жалпы несие сомасы 2 324 млн. тең­геге 86 жоба бойынша кепілдікке қол қойылды, кепілдеме сомасы – 839 млн. теңге.

Сонымен қатар «Нұрлы жер» тұрғын үй құрылыс бағдарламасы арқылы облыс көлемінде субсидия­лау жұмыстары жемісті жүргізілу үстінде. Бұл бағдарлама аясында сыйақы мөлшерлемесі 7% жылдық көрсеткіш көлемінде тұрғын үй салушылар субсидияға ие бола­ды. Еске сала кетсек, «Нұрлы жер» тұрғын үй құрылыс бағдарламасы ҚР Үкіметінің 31 желтоқсан 2016 жылғы №922 қаулысымен жеке­меншік тұрғын үй салушыларды ынталандыру және жеке тұрғын үй құрылысын дамыту мақсатында бекітілген. Биыл бағдарлама аясын­да жалпы несие сомасы 2,600 млн. теңгені құрайтын 2 жобаны субси­диялау бойынша келісімшартқа қол қойылған. Жобалар әріптес банктер «Нұрбанк» АҚ және «АТФ Банк» АҚ арқылы қаржыландырылған.

Кәсіпкерлікке кең серпін бер­ген «Нәтижелі жұмыспен қамтуды және жаппай кәсіпкерлікті дамы­ту» мемлекеттік бағдарламасы – мемлекеттің бизнесті қолдау бойын­ша тың бастамаларының бірі. 2017 жылдың тамызынан жүзеге аса бастаған бағдарламаның арқасында кәсіпкерлер мен ісін жаңа бастаған бизнесмендер Ақтау қаласында 19,2 млн. теңге және Жаңаөзен қаласында 15,6 млн. теңгеге дейін­гі жылдық мөлшері 6% болатын жеңілдетілген несие ала алады. Ал аймақтық филиал бұл ретте несие бойынша 85%-­ға дейін кепілдеме беруге әзір.

«2018 жылы екінші деңгейлі банктер арқылы жалпы несие со­масы 572,19 млн. теңгеге 47 жоба қаржыландырылды. Оның 28 жо­басы бойынша 353,00 млн. теңге несиенің жалпы сомасы 176,18 млн. теңгеге «Даму» қорының кепілдігі берілді. Бұл бағдарламаға «Сбер­банк», «ForteBank», «Еуразиялық банк», «Халық банкі», «Банк Центр Кредит» секілді әріптес банктер атсалысуда. 15 желтоқсандағы жағ­дай бойынша айтар болсақ, 2018 жылға бөлінген қаражат толықтай игерілген», – дейді «Даму» кәсіп­ керлікті қолдау қоры» аймақтық филиалының директоры.

Қаражатты екінші деңгей­лі банктер мен микро­қаржылық ұйымдарда шартты түрде орнату бағдарламасы ҚР Ұлттық қорының, халықара­лық қаржы институттарының қара­ жаты есебінен шағын және орта кәсіпкерлік субъектілерін жеңіл­детілген несиемен қамтамасыз ету мақсатында жүзеге асырылады. Ша­ғын және орта кәсіпкерлік субъек­ тілерінің жобаларын жеңілдетілген несиемен қамтамасыз ету үшін қаражатты екінші деңгейлі банктер мен микроқаржылық ұйымдарда шартты түрде орнату бағдарламасы аясында аймақта шағын және орта бизнес субъектілеріне жалпы со­масы 62 093 млн. теңгеге 3 244 несие берілді. 2018 жылы несие­лік портфелі 22 693 млн. теңгені құрайтын 195 несие берілген, бұл 2017 жылдың осы мерзімімен са­лыстырғанда 40%-­ға өскенін көр­сетеді. Берілген несие бойынша топ бастап тұрған «Қазақстан Халық банкі» АҚ, «ForteBank» АҚ, ал не­сие бойынша басымды сала – өңдеу өнеркәсібі (31%), сауда саласы (30%) және тасымалдау қызметі (12%).

Маңғыстау облысында кәсіп­керлік аясын кеңейтуде «Нұр капи­тал» шағын және орта кәсіпкерлік субъектілерін қолдау аймақтық бағдарламасының үлесі зор. Өңірде кәсіпкерлікті дамытуға «Даму» қоры арқылы 1,8 млрд. теңге, Маңғыстау облыстық әкімдігі арқылы 900 млн. теңге қаражат бөлінген. Осылайша Маңғыстау облыстық «Нұр капи­тал» аймақтық бағдарламасын іске асыруға бағытталған қаражаттың жалпы сомасы 2,7 млрд. теңгені құрады. Бағдарлама Ақтау қала­сынан бөлек, Маңғыстау облысында тіркеліп, жобаларын жүзеге асырып жүрген шағын және орта кәсіпкер­лік субъектілерін қаржыландыру үшін әзірленген. Кәсіпкерлер үшін төменгі мөлшерлеме 1%­-ды құ­райды, бір қарыз алушыға қойы­латын лимит 30 млн. теңгеден аспа­уы керек.

Баспасөз брифингінде мәлім болғандай, биыл екінші деңгейлі банктер арқылы жалпы несие со­масы 765,87 млн. теңгеге 39 жо­ба қолдау тапқан. Оның 49%­-ы, яғни несие сомасы 438,28 млн. теңгені құрайтын 19 жоба қаржы­ландырылған. 350,78 млн. теңге көлеміндегі 18 жоба бойынша «Да­му» қоры арқылы 132,59 млн. теңге­ге кепілдеме берілген.

Жайық НАҒЫМАШ

Маңғыстау Медиа

Редакциялық пікір мақала авторлары мен оқырмандардың пікірлеріне сәйкес келмеуі мүмкін. Жазба және пікірлердегі ақпараттың дұрыстығы үшін авторлардың өздері жауапты.