Білім беру жүйесін жетілдіру қажет

Маңғыстау облысы әкімі Ералы Тоғжановтың төрағалығымен өткен кезекті аппарат жиынында Маңғыстау облысындағы білім берудің өзекті мәселелері және мүгедектерді әлеуметтік қорғау мәселелері қаралды.

Маңғыстау облысы бойынша білім басқармасы басшысының мінде­тін атқарушы Айжақсы Тұржанова өңірдегі білім беру саласындағы маңызды мәселелер туралы баяндады. Оның айтуынша, облыс көлеміндегі білім беру жүйесіндегі то­лымды жетістіктермен қатар атқарылуы тиіс міндеттер де жетерлік. Қазіргі уақытта өңірде мектепке дейінгі білім беретін 271 ұйым, жал­пы білім беретін 143 мекеме техникалық жә­не кәсіптік білім беретін 27 және 15 қосымша білім беру орталықтары жұмыс істейді. Мек­тепке дейінгі ұйымдардың 158 мемлекеттік мекемесінде 32 796 бала, 113 жекеменшік мекемеде 8 762, жалпы саны 41 558 бала тәрбиеленуде. Биыл 1 129 орындық 13 жеке­меншік мектепке дейінгі ұйым ашылған. Жыл соңына дейін тағы 2 520 орындық 20 жеке­меншік мекеме ашылу жоспарланған. Осы­лайша 3–6 жастағы балаларды қамту 93,7%­-дан 97,1%­-ға жетеді. Балабақшаға кезекке тұру мен жолдама беру жұмыстары 100%­-ға орындалған. Айжақсы Тұржанова орта білім беретін мектептердегі ауысымдарда шешімін күткен мәселелер бар екенін жеткізді.

«Биыл орта білім беру жүйесінде 138 360 бала мектепке келсе, 1-­сыныпқа 19 776 бала қа­былданған. Бір ауысымдық жүйе бойынша 13 мектепте 4 043 оқушы, екі ауысымды жүйеде 125 мектепте 129 040 оқушы білім алады. Үш ауысымда 5 мектепте 1 814 оқушы сабаққа қатысып жүр. Өз кезегінде үш ауысымдық мектептерді болдырмау жұмыстары да жүргізі­луде. Осы мақсатта Ақтау қаласында 4500 орынға 6 мектеп, Мұнайлы ауданында 5 400 орынға 5 мектеп жасақталуда. Республикалық бюджетке 320 орындық 2 қосымша құрылыс, Батыр селосынан 1200 орындық құрылыс, Түпқараған ауданы бойынша Ақшұқыр село­сынан 600 орындық мектеп құрылысы жобасы ұсынылған», – дейді ол.

Білім саласындағы кадр мәселелері де на­зардан тыс қалмаған. 2018 жылдың қазан айындағы көрсеткішке сүйенсек, Маңғыстау облысында жалпы саны 12 937 мұғалім бол­са, жұмысқа қабылданған жас мамандардың саны – 636. Зейнеттік жастан асқан 291 кадр бар. Қазіргі кездегі кадр қажеттілігі 64 орынды құрап отыр.

Мүмкіндігі шектеулі балаларға қамқорлық

Облыста мүмкіндігі шектеулі балаларға жіті назар аударылған. Өңірде 4968 мүм­кіндігі шектеулі бала, оның ішінде 2067­-сі мүгедектік алған. Бұл  санаттағы балалар­ды оқыту мен тәрбиелеуге арнайы 77 педа­гог, 15 әлеуметтік педагог және 20 психолог маман жұмылдырылған екен. Облыс әкімі Ералы Тоғжанов аймақтағы үш ауысымдық білім беру жүйесін болдырмау керектігін ес­кертті, сондай-­ақ балалардың қауіпсіздігін толыққанды қамтамасыз ету үшін білім беру мекемелеріндегі бейнебақылау камераларын қажетті деңгейде орналастыруды, орын алған кемшіліктерді жоюды тапсырды.

Маңғыстау облысында балалар арасында­ғы мүгедектіктің алдын алу мәселелері өзекті болып отыр. Осыған қатысты Маңғыстау әкі­мінің кеңесшісі В.Трифонов «Мүгедектерді әлеуметтік қорғау» тақырыбында баяндама жасады. Оның айтуынша, балалар денсау­лығындағы ауытқушылықтарды, балалар ауруының өсу көлемі, оның алдын алудағы шаралардың жеткіліксіздігі, сондай­-ақ оңал­тау шараларының төмен деңгейі аймақта ба­лалар арасындағы мүгедектіктің өсуіне жол беріп, өзекті мәселеге айналып отыр. Маң­ғыстау облысы бойынша еңбек, әлеуметтік қорғау және миграция жөніндегі департамент берген мәліметтерге сүйенсек, облыста 18 жасқа дейінгі 4 939 мүгедек бала бар.

«Жастар арасындағы мүгедектік деңгейінің өсу мәселесіне қатысты 2017 жылы қала мен аудандардағы уәкілетті мемлекеттік ор­гандармен бірлесе арнайы кеңес өткізілген. Мұндай жиындар «Нұр Отан» партиясы филиалы алаңында да ұйымдастырылған. Бұдан бөлек, еңбек, әлеуметтік қорғау және миграция жөніндегі департаментімен бірге қала мен аудандарды аралап, арнайы кездесу­лер өткізілді. Осы жұмыстардың нәтижесін­де мүгедектік көрсеткіштерінің аздаған тө­мендеуі ғана байқалды», – дейді В.Трифонов.

Маңғыстау облысы Денсаулық сақтау бас­қармасы мәліметінше, 2018 жылдың қыр­күйек айының жағдайы бойынша облыста оңалту емін алу үшін 2 500-­ден аса мүмкіндігі шектеулі бала кезекте тұр. Мүгедектігі бар балалар диагностикасы, оңалту және емдеу хаттамасына сәйкес балалар кешенді, муль­тилисцилинарлы оңалту шараларын жылына 2­-3 рет алуы керек. Бұл емдеу шараларына медициналық оңалту, әлеуметтік бейімдеу жә­не психо-­педагогикалық түзету жұмыстары кіреді. Қазіргі уақытта Маңғыстау облысын­да оңалту шараларын үш мекеме жүргізіп  келеді. Атап айтсақ, №4 Арнайы әлеуметтік қызметтерді көрсету орталығы жылына 303 баланы қабылдайды. «Балаларға денсаулық» қоғамдық қоры бір жылда 300 баланы қамтыса, «Нейрон» медициналық орталығы 2016-­2017 жылғы есеп бойынша жылына 1080 балаға емдеу шараларын ұсынған.

«Осылайша жүргізілген оңалту шаралары­ның саны 1683 курсты құрайды. Ал жалпы есеп бойынша осы көмекке мұқтаж бала­ларда жылына кемі 2-­3 реттен ем көрсету хаттамалар талабы мен 5000–7500 курс өт­кізілу қажет етіледі. Осы олқылықтардың орнын толтыру үшін, толыққанды кешен­ді оңалту жұмыстарымен қамту үшін об­лыстағы мүгедек балалар Астана қаласын­дағы республикалық балаларды оңалту орталығына жіберілді. Ай сайын 15 бала 24 күндік ем алады, сондай-­ақ Алматы қала­сындағы «Балбұлақ»  санаториясына  айына 3 бала жолдамамен барады», – деді облыс әкімінің кеңесшісі.

Аппарат жиынының қорытындысында Маңғыстау облысының әкімі Ералы Тоғ­жанов күн тәртібіндегі білім беру, мүгедек балаларды әлеуметтік қорғау салаларында­ғы өзекті мәселелерге бейжай қарамауға, ол­қылықтардың орнын толтырып, жұмысты жүйелі жүргізуді жүктеді.

Жайық НАҒЫМАШ

Маңғыстау Медиа

Редакциялық пікір мақала авторлары мен оқырмандардың пікірлеріне сәйкес келмеуі мүмкін. Жазба және пікірлердегі ақпараттың дұрыстығы үшін авторлардың өздері жауапты.