Жаңа жыл қарсаңында өңіріміздің ардагер полковнигі Нұрлыбай Қонақбаев ағамыздың 1 дәрежелі «Ел Қорғаны» медалімен марапатталғанын естігенбіз. Жақында «Қарулы күштерінің ардагерлері» Республикалық қоғамдық бірлестігінің Маңғыстау облыстық филиалының төрағасы Нұрлыбай Данабайұлын жоғары марапатымен құттықтаудың сәті түскен.
Алтын жабынды, гауһар таспен безендірілген мұндай медаль сол күні елміздің үш әскериіне бұйырды. Жерлесіміздің төсіне медаль таққан Қорғаныс министрінің бірінші орынбасары, ҚР Қарулы күштері Бас штабының бастығы М.Бектанов оны ҚР Қарулы күштерінің дамуына, Армиямыздың қорғаныс қабілетін нығайту ісіне үлес қосқаны және өскелең жас ұрпақтардың әскери-патриоттық жұмыстарына белсене араласқаны үшін Грамотамен де марапаттады. Мұндай марапаттар Н.Қонақбаевтың ұзақ жылдар бойы ел тыныштығына қосқан мінсіз үлесімен қатар Жауынгерлік даңқ бөлмесін ашқан белсенділігіне берілген баға десек те болады. Өйткені, шамасы келсе, әскерден қалуға тырысатын бүгінгі ұрпақты әскери өмірмен таныстырып, оның маңызды екенін бала санасына сіңіре білу оп-оңай шаруа емес.
Мектеп партасынан кейінгі ғұмырын ел-жұртының амандығын күзетуге арнаған Нұрекең жұмыссыз бос жату дегеннің не екенін білмейтін кісі. Бейбіт өмір үшін күндіз-түні кірпік ілмей тынымсыз жұмыс істеген әскерилердің зейнетке шығып алған соң үйінде бос жатқанын құптамайды да.
Ол Түрікменстанның Шағадам өңірінде дүниеге келді. Әкесі Данабай Қонақбайұлы 1941 жылы Красноводск (қазіргі Түрікменбашы) қаласындағы педучилищені бітірген соң мектепте аз уақыт жұмыс істеп, соғысқа аттанады. Алайда екі жылдан соң жараланып, елге оралады. Келген соң ұстаздық қызметіне кірісіп, зейнетке шыққанынша балаларға білім мен тәрбие берген.
Ал Нұрлыбай аға өзінің әскери мамандыққа қалай келгенін, осы жолда оқуға қалай түскенін қызықты етіп әңгімелеп берді.
- Мекепті бітіретін жылы бір ұшқышты көрдім, Чөрли деген түрікмен жігітін, - дер еске алды ол. - Үстінде ұшқыштың көк формасы бар. Оған қызыға да, қызғана да қарап, мен де осындай ұшқыш болам деген мақсат қойдым алдыма. Көп ұзамай мені әскери комиссариатқа шақырып, сол жерде менен «әскери училищеге барасың ба?» деп сұрады. Мен ойланбастан келісе кеттім. Сол жерден мені Ашхабад қаласына жіберді. Ол жақта әскери оқу орындарына абитуриент іздеп жүргендер көп екен. Мен ТУ-16 алыс авиация ұшағына орай Ачинск деген қаланы таңдадым. Арманым осы ұшақты тізгіндеу еді. Сонымен, сегіз күн жүріп, Красноярск өлкесіндегі Ачинск қаласына жетіп, оқуға түсу емтихандарын тапсырдым. Бірақ физика пәніне тапсыратын кезде қатты қобалжығаным рас. Емтихан өтіп жатқан аудитория есігінің алдында тұрған бір баланың қолында «Физика» оқулығы бар екен. Соны бір ақтарып шыққанымда линза туралы тақырып көзіме түсті, оның формуласын да көріп алдым. Менің бір жақсы қасиетім — кітаптан бір көргенім жадыма сурет сияқты түсіп қалатыны. Сондықтан оқулықты бір қарап алғасын тездетіп ішке кіріп кеттім. Суырған билетімдегі сұрақтардың жауабы көз алдымда сайрап тұр. Соларды ұмытып қалармын деен қауіппен со бойда жауап беруге кірісіп едім, емтихан алушылар күмәнмен қарады ма, алыстан келген қазақ не білер дейсің деді ме, бірінші сұрақты толық айтып болғасын «формуласын жаза аласың ба?» деп сұрады. Тақтаға формуласын айна-қатесіз жазып шыққанымда мұғалімдер бастарын шайқап, «бар кете бер» деді. «Ау, 2-3-сұрақтарға жауап бермеймін бе?» десем, «кете бер, жарадың» деді. Кейін Баку әскери округіне түсіп, сондағы истребитель авиациясында болдым. 1993 жылы әкем қайтыс болғанға дейін Красноводскіде де ұзақ жылдар жұмыс істедім. Сол жылдар ішінде Қазақстанның кез-келген жеріне бірнеше рет сұрансам да жібермеген еді. Ақыры сол жылы Маңғыстауға қоныс аудардым.
Валентина ҚОЗЫБАҚОВА
Суреттерді түсірген Талант ҚҰСАЙЫН
Редакциялық пікір мақала авторлары мен оқырмандардың пікірлеріне сәйкес келмеуі мүмкін. Жазба және пікірлердегі ақпараттың дұрыстығы үшін авторлардың өздері жауапты.
