Бейсенбі күні «ҚазТрансГаз Аймақ» АҚ Маңғыстау өндірістік филиалында газ тарату жүйелері арқылы тауарлық газды өткізу бойынша жоспарланатын шекті бағаны бекіту жөнінде көпшілік талқылауы өтті.
Жиынды ашқан Табиғи монополияларды реттеу, бәсекелестікті және тұтынушылардың құқықтарын қорғау комитеті Маңғыстау облысы бойынша департаментінің басшысы Сержан Сиқымбекұлы тауарлық газдың бөлшек саудадағы бағасының қымбаттауы мүмкін екендігінен хабардар етті.
«ҚазТрансГаз Аймақ» АҚ Маңғыстау ӨФ директоры Алпамыс Хисметов тауарлық газдың еліміздің ішкі нарығына 46 мың километрден астам газ құбырларынан құралатын газ тарату жүйелері арқылы жеткізілетінін айтып, атқарылған жұмыстар мен алдағы жоспарларға тоқталды.
-«ҚазТрансГаз Аймақ» АҚ «инвестицияға айырбас тариф» формуласы бойынша аймақтарда ірі инвестициялық жобаларды сәтті іске асыруда,-деді ол.-Мың шақырымнан астам ескірген газ құбырлары жаңа, сапалы әрі сенімді газ құбырларына ауыстырылып, жаңа елді мекендер газдандырылды. 2014 жылдың қараша айында ҚР Үкіметі Қазақстан Республикасын газдандырудың 2015-2030 жылдарға арналған бас схемасын бекітті. Бас схемаға сәйкес 2030 жылға жоспарланған газдандыру деңгейі Ақтау қаласында 99%, Маңғыстау облысында 99%. Газдандырылған абонент санының артуына байланысты халыққа қызмет көрсететін жаңа газ учаскелерін ашу қажеттілігі туындайды, бұл басқа себептермен қатар газды өткізу бойынша шығындарының өсуіне де апарып соқтырады. Өңірде жалпы 24 миллиардтан астам теңгеге «2015-2020 жылдарға арналған Маңғыстау облысының ішкі елді мекендерінің газ тарату желілерін жаңғырту, реконструкциялау және жаңасын салу, «ҚазТрансГаз Аймақ» АҚ Маңғыстау ӨФ қолданыстағы активтерін қолдау» инвестициялық жобасы іске асырылуда. Жоба аясында жалпы ұзындығы 1217 км газ тарату желілерін жаңғырту, реконструкциялау және жаңасын салу, 4 автоматтандырылған газ тарату стансаларын, 20 блокты газ реттейтін пункттер, 1 шкафты газ тарату пунктін салу, 2 АГТС, 15 БГП және 22 ШГТП жаңғырту көзделген. Өткен жылы 304 км газ құбыры тартылды, оның ішінде 129,2 км жоғары қысымды, 8,6 км орта қысымды, 166,1 км төмен қысымды газ құбырлары, 11 шкафты газ тарату пункттері, 3 блокты газ реттеу пункттері орнатылды.
Бүгінде Маңғыстау облысындағы бағалар (ҚҚС-сыз) газ тарату жүйелері арқылы газ тасымалдау тарифтері есебімен мынадай боп тұр:
-халық үшін және тауарлық газды халық үшін жылу энергиясын өндіруге пайдаланатын заңды тұлғалар үшін 8440,83 теңге/мың текшеметр;
-тауарлық газды заңды тұлғалар үшін жылу энергиясын өндіруге пайдаланатын заңды тұлғалар үшін және басқа заңды тұлғалар үшін 19121,74 теңге/мың текшеметр.
Аталмыш компания биылғы 1-тамыздан тауарлық газ бағасын тасымалдау есебінен қымбаттатуды жоспарлаған. Осы мәселелерге орай өткен жиынға жиналғандар газ бағасының қымбаттауына қарсылық білдірді және жиынның қоғамдық тыңдау ретінде анағұрлым кеңейтілген түрде өткізілуі жайында ұсыныс жасады.
Газ бағасының қымбаттауы, әсіресе, маңғыстаулықтарды сумен және жылумен қамтып тұрған «МАЭК-Қазатомөнеркәсіп» ЖШС үшін тиімсіз. Өндіріс орнының жиынға қатысқан өкілдерінің айтуынша, газ, не су қымбаттаған сайын тұтынушылары үшін тарифтерін де қымбаттатуға мәжбүр болатын кәсіпорын соңғы жылдары тек шығынмен жұмыс жасауда. 2015 жылы газдың тасымал бағасы 6 рет өсіп, «МАЭК-Қазатомөнеркәсіп» 2,7 миллиард теңгеге қарызға батқан. Биыл тағы газ бағасы қымбаттаса, бұл кәсіпорын 3 миллиард теңгедей шығынға ұшыратпақ. Сансыз қымбаттаулар салдарынан жаңа құрал-жабдықтар сатып алуға да мүмкіндігі болмай жатқан өндіріс орны ескірген жабдықтармен ұзақ мерзім жұмыс істей алмауы мүмкін.
Жиын соңында тараптар жақында газ бағасының қымбаттауына байланысты қоғамдық тыңдау өткізуге келісті. Бұл үшін Табиғи монополияларды реттеу, бәсекелестікті және тұтынушылардың құқықтарын қорғау комитеті басшыларының келісімі керек.
Валентина ҚОЗЫБАҚОВА