Ақын Мырзатай Болаттың 70 жас мерейтойына орай шығармашылық кеш өтті

«Рухани жаңғыру - болашаққа бағдар, туған жер» бағдарламасы аясында оқырмандарды жерлес ақынның шығармашылығымен таныстырып, кіші буын жастарға патриоттық рух беріп, адамгершілік қасиеттерге баулу. Ақын өлеңдері арқылы халқына, тілге, Отанға деген сүйіспеншілік сезімдерін ояту. Ақын шығармашылғымен жастарды тереңдей таныстыру шығармашылық кездесудің мақсатында Жетібай ауылдық мәдениет үйінде кітапхана  басшысы Жеміс Сатқанбаеваның ұйымдастыруымен Мырзатай Үйсінбайұлы Болаттың 70 жас мерейтойына арналған шығармашылық кездесу өтті.

Қазіргідей қым-қуыт, ұшқыр жылдамдықтың заманында үйлерінде отырып жазуын жазып, өлеңін шығарып отыратын жергілікті шығармашылық адамдарына бұрынғыдай жылы шырай азайған сыңайлы. Оларды жергілікті мәдениет ошақтары, көбіне кітапхана меңгерушілері тек мерейтойы тұсында, немесе жаңа баспа бетін көрген кітабының тұсаукесеріне қатысты іздейтін болды.

Сондай бір мерейтой биылғы күзде 70 жасын толтырған жетібайлық талантты ақын, сауатты сыншы, шебер аудармашы, қаламы жүрдек, елжанды журналист, маман педагог және сырлы сазгер, «Қарақия ауданының құрметті азаматы» Мырзатай Үйсінбайұлы Болаттың шығармашылығына арналды. «Ақиқаттың ақтангері» атты шығармашылық кездесудің алғашқы құттықтау сөзін ауыл әкімі Қуаныш Асанов пен аудандық мәдениет бөлімінің меңгерушісі Дүйсенбай Атағараев алып, ақынның ауданға сіңірген еңбегі, журналистік жолында атқарған жұмыстары туралы әңгімелеп, иығына шапан жапты.

Жетпіс жасына жарқын көңілмен, толымды жинақпен жетіп отырған осынау мерекелі мерейтой күні Мырзекеңді жан жүрегімен жарқылдай құттықтап келген, ұстаздық еңбек жолындағы бір топ әріптестері Жұмабай Қалиев, Исан Сейітмұқанов, Мәдинаш Нұртілеуова, Сәрсен Сражанов, Шархат Қонысбаева, Несібелі Челеева, Роза Атақаева т.б. әріптестері  кеш иесіне  қатысты жылы лебіздерін білдіріп, оның азаматтық тұлғасы туралы біраз сыр шертті.

Ақынның тұстастары, сонау тоқсаныншы жылдардың басында нарық қыспағында қалған аудан орталығы Ералы поселкесінің халқы облыстың өндірісті мекендеріне көшіп, құрып кете жаздаған Құрықтың бүгінгі портты айлаққа айналғанға дейінгі аралықта тыныс-тіршілігінде болып жатқан игіліктерде ақынның да үлесі бар екені айтылды.

Әдебиет сыншысымақтарының Әбіш Кекілбаев сынды заңғар тұлғаның шалғайына жабысып, баспасөз бетінде тұс-тұстан қанден иттей шәуілдеп жазушының арына тиіп, азаматтық суреткерлік беделіне күндестіктің күйесін жаққан  шақта Мырзатай ақынның ел ішінен бас көтеріп, «Кие мен күйе» деген тақырыппен ақиқаттың алмас қаламын жарқ еткізгені – батылдық қана емес, ерлікке бара-бар іс екенін еске алысты.

Арасында көрермен көпшілік Мырзатай Үйсінбайұлының әні мен сөзіне жазылған  «Маңғыстау әнін» Әбуғали Ибраев пен Айдана Жексенбайдың орындауында тыңдап, көңілі көтерілді.

Кездесу барсында көрермен қауым жазушының өмірбаянымен танысты. Мырза Құдай бір басына бірнеше өнер сыйлаған сан қырлы талант Мырзатай Үйсінбайұлы Болат 1947 жылдың 12 қарашасында Маңғыстау ауданының Тұщықұдық ауылында туған.

Еңбек жолын Жетібайда мұнайшы-оператор болып бастап, 1966 жылы сондағы кешкі мектепті бітірген. 1971 жылы Алматыдағы Қазақ мемлекеттік университетінің филология бөлімін тәмамдайды.

1971-1985 жылдар аралығында Жетібайдағы  № 8 орта мектепте мұғалімдік қызмет атқарып, 1983 жылы іс-тәжірибесі теледидар арқылы республика ауқымына таратылды.

Мырзатай Үйсінбайұлы Болат 1994-2003 жылдарда Қарақия аудандық Мәслихатының қатарынан екі шақырылымда депутаты болып, белсенді  қоғамдық қызмет атқарады.

1985 жылдан журналистік қызметке бет бұрған ол:  Қарақия аудандық «Түлеген түбек» газетінде редактордың орынбасары, аймақтық «Хабар» газетінде редактор, республикалық «Үш қиян» газетінде Бас редактор болып,  жұртшылыққа өткір тілді журналист, білікті редактор ретінде танылады.

Мырзатай ақынның өлеңдері: «Қарлығаш», «Жыр-моншақ», «Жадымдасың, Жаңаөзен» секілді  ұжымдық  жинақтарға, сондай-ақ, мектеп оқушыларына арналған «Маңғыстау әдебиеті» хрестоматиясына енген.

Поэзиясын Өтежан Нұрғалиев, Қадыр Мырзалиев секілді қазақтың классик-ақындары жоғары бағалаған Мырзатай Үйсінбайұлы – сегіз кітап шығарған қаламгер. Олар: «Бір арман» (өлеңдер), «Оқшау сөз» (әдебиет пен өнер сыны), «Бостан сөз» (журналистік толғаныстар), «Күретамыр» (өлеңдер мен мақалалар), «Тұрсынғали Көшенұлы» (мұнайшы жайлы деректі әңгімелер), «Бейтаныс әйелдің хаты» (Стефан Цвейгтен аударма), «Дүние-жарық» (таңдамалы шығармалар), «Зердебай Бекарыстанұлы» атты кітаптары бар.

Ол сонымен бірге бірқатар кітаптарға редакторлық жасаған: «Балқан тауға барған ел», «Бір күндік сәуле», «Мұнайым бар, мұңым бар», «Өзімнің атым Қашаған».

Одан соң оқырман қауым ақнның студенттік шағындағы досы, жерлесі марқұм Жүсіп Әділбай екеуінің әні мен сөзіне жазылған «Адасқақ» әнін Әбуғали Амандықтың орындауында тыңдады.

Осы мерекеге арнайы ат басын бұрып, ағай шығармаларының оқырмандары болып келіп отырған, Маңғыстау облыстық Қабиболла Сыдиықов атындағы кітапхананың әдіскері Нұргүл Еңсегенова және «Қарақия» аудандық газетінің Бас редакторы Шынар Кендінге сөз кезегі берілді.

Мырзатай Үйсінбайұлы Болаттың бір қыры – сазгерлік болғандықтан оның мерейлі жасына арналған атаулы шараның ән-күйсіз өтпейтіні белгілі. Оның музыка мамандары мойындаған: «Маңғыстау» атты әні, «Ыңғайтөкпе», «Қара жорға», «Домалатпай» деген күйлері бар. Сазгердің «Қара жорға» күйі – Айтберген Жаңбыршының  құрастыруымен 2008 жылы шыққан Маңғыстау күйлерінің «Нарату» атты жинағына енген.

Белгілі сөз және саз өнерінің иесі ретінде «Маңғыстау энциклопедиясында» Мырзатай Үйсінбайұлы Болаттың өмірі, қызметі және шығармашылығы туралы шағын мәлімет бар.

Оған 2013 жылы «Қарақия ауданының Құрметті азаматы» атағы берілген.

Жетібай «Өнер» мектебінің домбырашылар ансамблі «Ыңғайтөкпе» және «Қаражорға» күйлерін орындап, көпшілікті күй әуенімен сусындатты.

Тағы оқыңыздар: Аймақта нәресте өлімі 20,4%-ға төмендеді

Әрбір адамның өзіне тән ғұмыр жолы, өмірбаяны бар, бірақ еткен еңбек, көрген бейнет, татқан зейнет, алған асу, жеткен биік әркімнің өмірінде әрқилы. Оны сырт көз өздерінше бағалап та жатады. Сондағы жалпының іздейтіні біреу: ол – кісілік келбет, азаматтық тұлға. Оған – дәл осындай адами асқақ қасиетке, қанша ғұмыр кешкенімен жеткен де бар, жетпеген де бар.

Қалды артта Жетпіс асу, қия шыңдар, Сырбазсың, мінезіңде ұнасың бар. Шұғыла шуақ төктің, айналаңа, Жас жігіттей әлі де қуатың бар. Жария боп жақсы атың алты Алашқа, Келесіз үлгі болып барша жасқа. Келесі сөз кезегін шығармашылық кездесу барысында ағайға сұрақ қою үшін оқырмандарға береміз. Жүрегі аузын ашса көрінетін, Базары жайсаңдардың тарқамас та. Толқындай  аңқылдадың ақтарылып, Жатыр ғой ақ пейілге жат табынып. Ақ туын адалдықтың желбіреттің, Жүрсең де астамсу жоқ атқа мініп. Танытып еңбегіңмен сан қырынды, Жақсыға шашу еттің жан нұрыңды.

Сөз кезегін ақынның бірге жүрген құрдастарының, замандастарының ішінен кітап десе ішкен асын жерге қоятын, әдебиетке жаны жақын, кітапхананың құрметті оқырманы, аузы дуалы қазыналы қария Парахад Қарашбаев алып, көпшілік алдында өзінің қатарлас досы туралы жүрекжарды тілегін білдірді.

Ақынның өзі тәрбиелеп оқытқан шәкірттерінің ішінен өзінің жолын қуған Құрық гимназиясының ұстазы Кенжегүл Төлембетова ағайдан алған өнегесі мен үлгісі жөнінде айта келіп, аудандық, облыстық, республикалық ақындар бәйгесінің жүлдегері Азамат Орынбасаров арнау өлеңін айтты.

Мырзатай Болаттың жақында ғана баспадан шыққан, әлі сиясы кеуіп үлгермеген өлкемізге белгілі сөз жүйрігі, әдебиетші – ұстаз, бұрынғы Маңғыстау ақындары жырларының белсенді жинаушы-насихатшысы, ағайдың туған атасы Зердебай Бекарыстанұлы туралы жазған «Зердебай Бекарыстанұлы» атты поэмасын өнер мектебінің ұстазы, жыр дүлділі Сәуірбаев Аманбек  орындады.

Кездесу барысында оқырмандар қаламгерге сұрақтарын қойып, жауаптарын алды. Сонымен қатар, шығармашылық кездесуде ақын шығармашылығы мен өмірбаянына арналған «Ақиқаттың ақтангері» атты кітап көрмесі, слайд, бейне роликтер қойылып, тамашаланды.

Үміт ЖӘЛЕКЕ

[gallery td_select_gallery_slide="slide" ids="41957,41955,41954,41956"]