Жаз маусымында қандай тері ауруларынан қорғанған жөн

Жаз маусымында тері аурулары үдеп, ересектермен қоса нәрестелерге қолайсыз жағдай туындатады. Бұған әрине әр өңірдің өзіне тән климаты ықпал етері сөзсіз. Маңғыстауда жаз аптап, ыссы, шіліңгір шілдеде төбеден төнген күннің көзі теріні күйдірердей өткір. Содан да қала халқы сәскеде бас сауғалап, аса мұқтаж болмаса, сыртқа адым баспауға тырысып бағады. Күннен келер кеселден қорғанып, бастан күн өтуінің, бет терісінің күюінің алдын алады. Дегенмен теңізбен іргелес жатқан қала тұрғындары теңізге сүңгіп, серпілгенді, түс ауа күнге қыздырынғанды жақсы көреді. Осы тұста назар аударар маңызды дүние кез келген жан теріні жас әрі таза қалпында сақтауы үшін қарапайым гигиена талаптарын сақтауы тиіс. Осыған орай жаз мезгіліндегі тері күтімінің басты қағидалары турасында өңірдің бас дерматологы, Маңғыстау облыстық тері-венерологиялық диспансері директорының міндетін атқарушы Лаврова Татьяна Алексейқызымен облыстық "Маңғыстау" газетінің тілшісі Голрох Жеменей пікірлесті.

Татьяна Алексейқызы, жаз маусымында қандай тері ауруларынан қорғанған жөн?

Жазда күн ысуына байланысты әр түрлі тері аурулары пайда болады. Көктем келісімен табиғат қайта жанданады, тал-шыбық бүр жарады, гүлдер қауызын ашады, ауадан алуан реңкті хош иіс аңқиды. Сезімтал жан ағзасы табиғаттың бұл құбылысына өзгеше жауап қайтарады. Аллергия белгілері пайда болып, тері қышып, қызарып, бөртіп, түшкіріп, жөтеліп, жалпы жайсыздық орнайды. Ал жаз маусымында аллергия асқынып, белгілері тіптен белең алуы мүмкін. Шыбын-шіркейдің бас көтертпей қаптап кетуі әрі маса, ара секілді уытты жәндіктердің шағуынан пайда болатын жара, қышыну мен ісіну өз алдына бөлек мәселе. Сонымен қоса жазда тершеңдік пен ауадағы ылғалдың жоғарылауы, ауа температурасының лезде құбылуы тері тініне теріс әсерін тигізеді. Бактериялардың көбеюіне септесіп, шиқан, сыздауық, іріңді жара (абсцесс), сикоз (шаш түйіншелерінің қабынуы), ұшық, микробты экзема, дерматиттер мен тері зеңі секілді аурулардың пайда болуына жол ашады. Тері зеңі далада немесе теңіз жағалауында жалаңаяқ жүруден де жұғады. Сондықтан жағажайда дем алушылар гигиена талаптарына аса көңіл бөлгені жөн.

Жазда әр түрлі дермотологиялық аурулардың алдын алу үшін қандай кеңес берер едіңіз?

Әрине, тән саулығы тазалықтан бастау алады. Тершеңдік пен денедегі жағымсыз иістің алдын алу үшін жиі жуынып, терлеуге қарсы дезодаранттарды қолданған жөн. Күн сәулесі адам ағзасына белгілі бір шектік мөлшерде ғана пайдасын тигізеді. Дегенмен күннің көзінде шамадан тыс жүру кері ықпал етіп, терінің күюіне, қатпарлануына, әжімдердің пайда болып, сызаттардың тереңдеуіне жол береді. Сондықтан құрғақ теріге ылғалдандыратын, арнайы нәрлендіретін әрі күннен қорғаныс қабатын түзетін қасиетке ие косметикалық майларды жиі жағып, күтім жасау қажет. Далаға серуендегенде немесе саяхатқа шыққанда аллергияны қоздырушы нәрселерден бойды аулақ ұстауға тырысу керек. Себебі теріде түрлі бөртпелер мен қышыманың пайда болуына аллергендер сеп болады. Теңізге, хауызға, қоғамдық моншаларға барғанда резеңке сүйретпе аяқ киімдерді өзіңмен бірге ала барған жөн. Дәрігер ретінде берер кеңесім – теріңізде қандай да бір жағымсыз зең, бөртпе пайда болса, уақытты көп созбай, маман кеңесіне жүгінген жөн. Адам терісі – ішкі ағзамыздың айнасы. Таза, жылтыр, әдемі тері – адам денсаулығының кепілі деуге әбден болады. Сол себепті жыл он екі ай терімізге күтім жасаудан жалықпайық!

Теңізге түсу маусымы басталды. Күн сәулесінің пайдасы мен зияны турасында ашып айта аласыз ба?

Адам өмірінде бір рет те болса күнге күйіп, қарайып кететіні рас. Ал сары өңділердің екі беті шиедей қызарып, бірер күннен қайта қалпына келеді. Себебі күн сәулесін бет терісі типіне қарай әр түрлі деңгейде сіңіреді. Дегенмен күн көзі шамадан тыс түссе фотодерматоз ауруы пайда болуы әбден мүмкін. Сол себепті күнге қыздырынамын деген жандар таңертең немесе күні көзі ұяға батуға бет алған тұста жағажайда демалғаны жөн. Жасына және тері типіне қарай арнайы косметикалық жақпа майларды қолданып, дәрумендерге бай жеміс-жидектер мен көкөністерді ас мәзіріне қосу маңызды. Сонымен қоса, құрамында барбитуралар, сульфаниламидтер, антибиотиктер бар, сондай-ақ тері зеңіне қарсы дәрілермен ем-дом қабылдаған жандар күнге қыздырынуды кейінге қалдырғаны жөн.

Короновирус қандай да бір тері ауруларының пайда болуына түрткі бола ма?

Короновируспен ауырған науқастардың тері қабатында әр ағзаның өзіндік ерекшеліктеріне сәйкес әр түрлі бөртпелер бой көтеруі мүмкін. Мәселен, соңғы зерттеулерге сүйенсек, індетттен айығу барысында өн бойыңда пайда болатын әлсіздікпен қатар, шаштың сиреу құбылысы жиі байқалады. Сондай-ақ кейбір науқастарда васкулитті, көпіршікті және т.б. бөртпелердің пайда болуы тәжірибеде кездеседі. Бұл әр адамның ағзадағы ерекшеліктеріне байланысты екенін ескеруіміз қажет.

Карантин талаптарына сәйкес бетперде киюге міндеттелдік. Осы жайт бет терісіне қалай әсер етті?

Әрине, бетперде әсерінен ауыз, мұрын қуысының айналасындағы терінің тітіркенуі мен қышуы, тіпті қабынуы жиі орын ала бастады. Бетпердені ұзақ уақыт тастамай тағу тері тініне теріс әсер етіп, қатты матамен үйкелісу салдарынан бет, иек пен ерін айналасында түрлі бөртпелер пайда болған жандар бар. Әрине, бұл тұста да тазалық талаптарын дұрыс қадағаламау, бір бетпердені күні бойы жаңа түрімен алмастырмай тағу секілді жайттардың кері ықпалын айта өту керек. Бетпердені шешкен соң бет терісіне үш сатылы күтім жасау қажет. Ең алдымен бетті тазалап жуып, ылғалдандырып, содан кейін нәрлендіру маңызды.

Сондай-ақ медициналық қолғаптарды тағу созылмалы аллергиясы бар жандарда аурудың қозып, қол терісіндегі бөртпелердің белең алуына әкеліп соғады. Сондай-ақ көптеген адамдардың латекске аллергиясы болуы мүмкін. Әрі карантин кезінде құрамында бактериялар мен вирустарға қарсы спирттік қоспасы бар антисептик өнімдерді бей-берекет қолдану салдарынан қол терісінің құрғап, қышынуы көбейіп кетті. Сондықтан мұндай өнімдердің терінің май тінін бұзумен қатар, құрғатып, әр түрлі тері ауруларына әкеліп соғатынын есте ұстаған жөн.

Танымды сұхбатыңызға рахмет!

Голрох Жеменей