Мұрын жырауға арналған кеш

«Маңғыстау мемлекеттік тарихи-мәдени қорығы» мемлекеттік мекемесінің қабырғасында Мұрын жырау Сеңгірбекұлының туғанына 160 жыл толуына орай «Жыр дүлейі – Мұрын жырау» атты ғылыми-танымдық кездесу кеші өтті. «Экскурсия­-көпшілік» бөлімі­нің меңгерушісі Айман Яриханованың ұйымдасты­руымен өлкенің тарихи­-мәдени мұра­ларын насихаттау және жас жеткін­шектерге патриоттық тәрбие беру,  өз елінің тарихын, мәдениетін, құрметтеуге үйрету, Мұрын Сеңгірбекұлының өмірі мен шығармашылығына тоқтала оты­рып, өнегелі жолы мен шығармашылық мұраларының өміршеңдігін ұғындыру мақ­сатында өткен аталмыш шараға Ш.Есенов атындағы университет профессоры, фило­логия ғылымдарының докторы Бибіайша Нұрдәулетова, Мұрын жыраудың ұрпағы Төреғали Мұрынов, Форт­Шевченко ме­мориалдық мұражайының «Экскурсия­ көпшілік» бөлімінің меңгерушісі Айгүл Балабаева, Маңғыстау туризм колледжінің және Маңғыстау өнер колледжінің білімгер­лері қатысты. «Жыр дүлейі – Мұрын жырау» тақыры­бында баяндама оқылып, қай заманда да қауымды бірлікке бастап, елін ертеңіне үндейтін, өткеннің тарихын жадына тоқып, келешегіне бағдар сілтейтін шамшырақ тұлғалар болатыны айтылды. Мұрын жы­рау туралы слайд дайындалып көрсетілді. Сондай-­ақ танымдық кешке шақырылған құрметті қонақтарға сөз кезегі беріліп, олар қатысушы білімгер жастарға Мұрын жырау туралы, рухани құндылықтар туралы тәлім­-тәрбиелік мағынасы зор әңгімелер айтты. Профессор, филология ғылымдарының докторы Бибіайша Нұрдәулетова Мұрын жыраудың теңдесі жоқ талант иесі болға­нын, бірақ оның еңбегі өз дәрежесінде на­сихатталмай келе жатқанын, жалпы өнердің кім көрінгенге берілмейтінін, келешек жастардың маңғыстаулық өнер иелерінің мұраларын білуге тиіс екенін түсінікті тіл­мен жеткізіп, жастарды өлке тарихын оқуға, интернет арқылы Мұрын жырау туралы мәліметтермен танысуға шақырды. Жыраудың ұрпағы Төреғали Мұрынов жастарға атасының ел арасында сыйлы болғанын, бұрын өздері тұрған үй кейін му­зейге айналғанын, атасының көзі саналатын мөр­-жүзік пен алтын жалатылған пышақтың сабын алматылық зерттеуші алып кетіп, қайтармай, ұзақ жылдар іздеп, соңында жергілікті өлкетану музейінен тек мөр­-жүзікті тапқанын айтты. Сонымен қатар қатысушы тәлімгер жастарға рухани мол қазына – өлкенің мәдени-­әдеби мұраларымен таны­сып, түбектің біртуар тұлғалары туралы білімдерін жетілдіруді ұсынды. Форт­-Шевченко мемориалдық мұража­йының «Экскурсия-­көпшілік» бөлімінің меңгерушісі Айгүл Балабаева жыраудың 1933 жылы дүниеге келген Тұрланнан туған жиені Жаңылдың жолдаған хатын оқып бер­ді. Онда: «Атам көп сөйлемейтін, ешкімге сыр ашпайтын, терең ойшыл кісі болды. Ол өте еңбекқор адам еді, өзінің уақытының көбін ұстаханасында өткізетін. Ауыл­-аймақтан атаның қолынан шыққан қолөнер бұйымдарына сұраныс көп болатын. Халық арасында аса құрметке бөленді. Малшыға да, аңшыға да, шеберге де, диханшыға да, ошақ басында күнделікті қажет ететін көптеген құралдар мен бұйымдар ұстаның темір төсінен дем алып, өнерлі қолынан өткен», – деп сыр шерткен Жаңыл өзінің елуінші жылдары тұрмыс құрғанын, сол кезде атасының оған жүкаяқ сыйлағанын, ол жүкаяқ ұзақ жылдар бойына жырау атасының көзі ретінде отбасындағы құнды жәдігер саналып келгенін, енді жаңадан жабдықталып жатқан жыраудың музей үйіне тарту еткелі отырғанын әңгімелейді. Сонымен бірге атасының қолынан шыққан арбаның қос дөңгелегіне де көзінің қарашығындай сақтап келген кейуана келешекте көрермендер залынан орын беруге бекініп отырғанын айтыпты. Кеш барысында Өнер колледжінің 1-­курс студенттері Нұрзада Саназар мен Сәбира Сәдірқожаева өнер көрсетіп, соңынан жастарға «Рухани жаңғыру» бағдарламасы аясында жасақталған «Маңғыстаудың қа­сиетті нысандары» тақырыбындағы жыл­жымалы көрмесі бойынша экскурсия өткізілді.

Үміт ЖӘЛЕКЕ