Газ сату бекеттерінің қожайындары сұйытылған газ әр кәсіпкерге қолжетімді болсын деген талап қояды, - деп хабарлайды mangystaumedia.kz.
Кәсіпкерлер сұйытылған газды алу қиындық тудырғандықтан, олар келісімшарт жасалмаған газ сақтау стансасынан қымбатқа алуға мәжбүр болыпты. Сұйытылған газ бағасы кей уақытта қымбаттап кететіні де сол себепті дейді олар. Газдың көлемі әділ бөлінбеді деген дау тумас үшін көгілдір отынды әр кәсіпкер электронды сауда алаңында ала алатындай болуы тиіс деп отыр.
Электронды сауда алаңына өтейік. Өтсек, барлығымыз тең боламыз. Зауыттан тікелей кәсіпкерлер де, газ сақтау стансалары да алады. Ал министрлік ГСС-ларға 2023 жылға дейін газ беру туралы шешім қабылдаған. Ол уақытқа дейін ГСС-лар жұмыс істейтін болса нарықты жаулап алады, - дейді кәсіпкер Тағанияз Боқанұлы.
Қазақстан бойынша көгілдір отын қорының 25 пайызы ғана элекетрондық сату алаңы арқылы іске асады. Ал қалған 75 пайызы газ сақтау стансаларына беріледі. Жалпы өңірге республикалық қордан 17 мың тоннадан аса сұйытылған газ бөлінеді. Оның ішінде 10 656 тонна газ «ҚазГӨЗ» ЖШС, 2592 тонна басқа жақтан, 4428 тонна электронды сауда алаңы арқылы беріліп отыр. Алайда, тұрақты емес, Маңғыстауға берілетін көлем ай сайын энергетика министрлігінің шешімімен өзгеріп тұрады.
Айта кетейік, Маңғыстау облысында тіркелген 137 мың автокөліктің 70%-ы сұйытылған мұнай газын отын ретінде пайдаланады.
«Сонымен қатар, Қазақстан Республикасы Энергетика министрінің тиісті бұйрығымен (2018 жылғы 6 желтоқсандағы № 481 «Электрондық сауда алаңдары арқылы сұйытылған мұнай газы сауда-саттығын ұйымдастыру мен жүргізу қағидаларын бекіту туралы» бұйрығы) 2019 жылдан бастап сұйытылған мұнай газын электрондық сауда алаңдары (бұдан әрі - ЭСА) арқылы сату тетігі енгізілді. Бүгінгі күні облысқа жеткізілетін әлеуметтік газдың жалпы көлемінің (14,5-15 мың тоннасы) 25% -ы электрондық сауда алаңдары арқылы сатылады, яғни шамамен 4500 тоннаны құрайды», - деді облыс әкімінің бірінші орынбасары Әлихан Қыраубаев.
Қазақстан Республикасы Энергетика министрінің 2018 жылғы 4 желтоқсандағы № 470 бұйрығымен бекітілген Қазақстан Республикасының ішкі нарығына сұйытылған мұнай газын беру жоспарын қалыптастыру қағидаларына сәйкес (бұдан әрі – Қағида) СМГ келесідей қалыптастырылады және бөлінеді:
1) Газ желісі ұйымдары сұйытылған мұнай газын беруге өтінімдері жоспарланып отырған айдың алдындағы ай басталғанға дейін күнтізбелік 35 (отыз бес) күннен кешіктірілмейтін мерзімде тиісті жергілікті атқарушы органына жібереді;
2) Сұйытылған мұнай газын жеткізуге жиынтық өтінімдерді қалыптастыру жөніндегі комиссияның шешімімен мақұлданған жиынтық өтінім тиісті жергілікті атқарушы органының бекітуіне және жоспарланып отырған айдың алдындағы ай басталғанға дейін күнтізбелік 25 (жиырма бес) күннен кешіктірілмейтін мерзімде Комиссия хаттамасымен қоса уәкілетті органға жолданады;
Анықтама үшін: сұйытылған мұнай газын жеткізуге жиынтық өтінімдері газ желісі ұйымдары ұсынған өтінімдер мынадай өлшемшарттарға сүйене отырып қарастырылады:
- өтініш беруші пайдаланатын сұйытылған мұнай газымен жабдықтау жүйелері объектілерінің қуаты;
- сұйытылған мұнай газын өткен кезеңдерде өткізудің нақты көлемдері;
- сұйытылған мұнай газын тұрмыстық баллондарда өткізу.
1. 3) Уәкілетті органға жергілікті атқарушы органынан келіп түскен жиынтық өтінімдер, Энергетика министрлігі жанындағы Қазақстан Республикасының ішкі нарығына сұйытылған мұнай газын беру жоспарын қалыптастыру жөніндегі комиссияның (бұдан әрі – Өнім беру жоспарын қалыптастыру жөніндегі комиссия) қарауына жатады.
Анықтама үшін: Қазақстан Республикасының ішкі нарығына сұйытылған мұнай газын беру жоспарын қалыптастыру жөніндегі комиссия туралы ереже Қазақстан Республикасы Энергетика министрінің 2018 жылғы 20 қыркүйектегі № 384 бұйрығымен бекітілген.
Өз кезегінде газ желісі ұйымдары бөлінген СМГ көлемдерін тұрғындар санын және СМГ отын ретінде пайдаланатын автокөліктердің санын ескере отырып, ай сайын қала және аудандардағы бөлшек сауда сатушыларына – автокөліктерге газ құю станцияларына (АГҚС) бөледі.
Осылайша, қолданыстағы заңнамаға сәйкес, өңірдегі СМГ ішкі нарығына саны 5 бірлік («SK LTD KZ» ЖШС, «TanaGasCom» ЖШС, «АвтогазТрэйд»ЖШС,«АДМ ГАЗ» ЖШС, «Газ Центр»ЖШС) газ желісі ұйымдары арқылы жеткізіледі.
Тұтастай алғанда қазіргі кезде облыстың АГҚС тұтынушыларды СМГ-мен қамтамасыз ету орнықты, АГҚС СМГ бағасы литріне 40-50 теңгені құрайды.
Қазақстан Республикасының ішкі нарығына сұйытылған мұнай газын жеткізу жоспарына сәйкес, Энергетика министрлігімен Маңғыстау облысы үшін 2020 жылдың қыркүйек айына 17 676 тонна мұйытылған мұнай газы бөлінді.
Махаббат НҰРЖАНҚЫЗЫ