Ұлжан Берікқызы – Мұнайлы орталық аудандық ауруханада аллерголог-дәрігер. Атамекен №1 дәрігерлік амбулаторияның меңгерушісі. Қазіргі таңда COVID-19 пандемиясына байланысты Ақтауда 3 «б» шағынаудандағы обсервациялық госпитальде коронавирусқа шалдыққан науқастарды емдеп жүр.
Бүгін медицина қызметкерлерінің кәсіби мерекесі қарсаңында ақ халатты абзал жан Ұлжан Берікқызымен сұхбаттасудың сәті түсті.
– Ұлжан Берікқызы, індеттің нағыз ошағында қызмет етіп жүргеніңізге 3 айдан асыпты. Бұл дертпен бетпе-бет келуге қаншалықты дайын болдыңыз?
– Рас. Covid-19 әлемге тарала бастаған соң медицина мамандары да жылдам іске кірісті. Жедел шаралар ұйымдастырды, арнайы ауруханалар ашылды. Осы ретте басшылық кіші және орта медициналық қызметкерлерді жинап жатқан еді. Менде бастығыма барып, қандай жағдай болса да бәріне дайын екенімді айттым. Наурыз айында осы обсервациялық госпитальде қызмет етуге шақырту алдым. Міне, содан бері індетке қарсы күресіп жүрмін.
Өзіңіз білесіз, дәрігерлер де солдат сияқты алдыңғы шепте жүреді. Білім алып жүргенімде де осы сөзді санамда жаттаған болатынмын. Сондықтан да қиындыққа қарсы тұрып, онымен күресуге дәрігер ретінде іштей дайын болдым. Құрбыларым үнемі «Сен патриотсын, Ұлжан» деп айтатын еді, бірақ кезінде айтарлықтай мән бермеген екенмін. Расымен де патриоттық сезім, қайсар мінез қай қазақтың қанынан табылатыны анық. Мүмкін бүгінгі қиындықта құламай жүруіміздің өзі елге деген жанашырлықтан болса керек.
– Өткенге сәл оралайықшы, алғашқы коронавирус жұқтырған науқастың келген сәті есіңізде ме?
– Бұрын соңды мұндай індет болмаған соң бәріміз қатты қобалжыдық. Тек маған, менің әріптестеріме ғана емес, облыстық денсаулық сақтау басқармасы, облыс басшылығы үшін өте ауыр сын сағат болған еді. Қаншалықты дайын болсақ та әлгі науқасқа вирус жұқтырып алғанын айтудың өзі қиынға соқты. Бір сөзбен айтқанда сол мезетте уақыт тоқтап қалғандай күйде болдық. Госпитальде Мақсат Серікұлы, Ғабит Нұрғалиұлы есімді білікті дәрігерлермен әріптес болдым. Маңғыстауда коронавирус жұқтырған алғашқы науқасты дәрігер Ғ. Нұрғалиұлы қабылдағаны есімде.
– Қарап отырсақ, пандемия елдің, оның ішінде медицина мамандарының жауапкершілігі мен шыдамын сынға алды...
– Кәсіби қабілетіміз бен дайындығымызды біршама сынағаны рас. Қазір төтенше жағдайға көзіміз үйренді, елдің айтар сөзін де қабылдап жүрміз. Менің ойымша, ақ халатты жандар тек коронавирус індеті кезінде ғана емес, әрдайым жауапкершілікті сезініп жүрді. Әр саланың өзіне тән жауапкершілік жүгі болады ғой. Егер медицина мамандары аталған жүкті көтере алмайтын болса, бұл салада жүрмес еді.
– Ұлжан Берікқызы, айтыңызшы эпидемия жеке өміріңізге әсер етті ме? Отбасыңыздан оқшауланасыз ба?
– Әрине, отбасымнан оқшауланамын. Шынымды айтсам, мені үйге бару, бармауым алаңдатпайды. Керісінше жақындарыма жұқтырып алудан қатты қорқамын. Мамандығыма деген махаббатпен осындай тәуекелге бел буғандықтан жеке өміріме қатты әсер етпеді.
– Осы ретте медицина мамандарына қандай жеңілдіктер қарастырылып жатыр? Сол жеңілдікке іліндіңіз бе?
– Маңғыстау облысының әкімі С. Трұмов, денсаулық сақтау басқармасының басшысы Ж. Жаманбаева дәрігерлерді қолдау мақсатында бізді қонақ үйге орналастырған болатын. Осы орайда қорықпай қабылдап, демалуымызға мүмкіндік бергені үшін қонақ үй басшылығына алғысымды білдіремін.
Мемлекет тарапынан берілетін материалдық көмектен табыс тауып отырмын деп айта алмаймын. Себебі бұрын істеп жүрген қызметтерімнен түсетін табыс әлдеқайда жеткілікті еді. Қазір жағдай керісінше. Минустары бар. Сондықтан дәрігерлер ақша үшін қауіпті ортаға келді, сол үшін жұмыс істеп жатыр деген түсінікпен келіспеймін. Моральді көмекті тиісінше медицина қызметкерлерінен аламыз. Кемедегінің жаны бір болғандықтан, бір-бірімізді түсініп, қолдау білдіреміз.
– Қазір аймақта 60-тан аса дәрігер коронавирус жұқтырып алғанын білесіз. Қорқасыз ба?
– Қорқамын, әрине. Өзімнен бұрын, айналадағы адамдарға білместікпен, кенет жұқтырып алудан қорқамын. Сондықтан барынша сақ болуға тырысамыз. Мен бір бункерде отқандаймын. Алда-жалда вирус жұқтырған адамның келетінін білемін. Санам, ойым осы алдын ала дайындықты, дертке қарсы сақтануды қабылдап үлгерді. Үнемі қорғанған күйде жүремін. 14 күн сайын анализ тапсырып, жағдайымызды біліп отыратын едік, енді 1 ай сайын тесттен өтеміз.
Қазіргі таңда барлық дәрігер вирус ошағында жүр, демек қауіп бар. Тек провизорлық, инфекциялық немесе обсервациялық ауруханада жүрген дәрігерлер ғана емес, шалғай аудандардағы учаскеде жүрген мамандар да қауіп ортасында...
– Сізді осы ой жиі мазалай ма?
– Ауылдық жердегі күнделікті қабылдауда отыратын дәрігерлер қауіптің қайдан келерін білмейді. Сақтанған күннің өзінде оларда біз сияқты мүмкіндік жоқ. Ұзақ уақыт қорғаныш киімдерімен отыра алмайды. Сол үшін уайымдаймын. Бәрінен де Бейнеу ауданындағы жағдайға көңілім алаң.
– Әңгімемізді әрі қарай өрбітейік. Дәл қазір сіз індет құрсауында қалған жандармен тікелей байланыстасыз ғой. Сондықтан көптің көкейінде жүрген сауалды қояйын. Коронавирусқа қарсы қандай емдік шаралар жүргізіліп жатыр?
– Осы тақырып күні бүгінге дейін әлеуметтік желіде талқыланып жатыр. Білесіздер, қазір коронавирустың симптомсыз түрі өршіп тұр. Бұл – өте қауіпті. Кейде госпитальге келген науқастар «Бізді неге оқшауладыңдар, емдеп жатқан жоқсыңдар», - дейді. Ия, расында да, біз ешкімді емдеп жатқан жоқпыз. Тек оларды бақылауда ұстаймыз. Не үшін бақылаймыз? Өйткені симптомсыз коронавирус тез жайылады. Адамның өзі де байқамай қалады. Науқастардың жағдайы апта сайын өзгереді. Температурасы көтерілгендерді инфекциялық немесе провизорлық ауруханаға жібере алмаймыз, оларға обсервациалық госпитальде симптаматикалық ем жүргіземіз. Сонымен қатар үш мезгіл уақытылы тамақ пен сұйықтықты ішуін талап етеміз. Бөлмені желдетіп, ауаны тазартуын, сондай-ақ қолды, ауызды жиі-жиі жуып тұруын қадағалаймыз.
– Індет әлемді жайласа да жайбарақат жүргендер жоқ емес. Оған себеп тұрғындардың «қолдан жасалған ауру» деп қабылдауы, саяси ойын деп санасын сендіруі. Маман ретінде сіз не дейсіз?
– Халықтың жауапкершілігі әлі де төмен. Егер жауапкершілікті сезінсе, жарияланған карантиннен үлкен сабақ алатын еді. Арақашықтықты сақтап, бетпердені тағып, далада жүруді азайтушы еді.
Салғырттық пен көзбояушылық арқылы өзіңізді, айналаңызды алдауыңыз мүмкін. Алайда вирусты алдап, одан алыстауыңыз мүмкін емес. Өзіңізді және өзгені індеттен аман алып қалу үшін барынша сақтанып жүруді әдетке айналдыру керек.
– Мамандығына берілген Ұлжанның шаршаған кезі болды ма?
– Біз де демалғымыз келеді, телефонның тыныш болғанын қалаймыз. Жасырмаймын, моральдық тұрғыдан шаршаймыз. Кейде тұрғындардың, тіпті іште жатқан науқастардың «коронавирус жоқ» деген сөзін көңілге де алып қаламыз. Содан болар сенбестіктен туған сөздер жүйкемді жұқарта бастағанын аңғардым. Сын сағатта ауыр сөздерді есту дәрігерлерге оңай емес қой. Тіпті ұйықтап жатсам да, санам ояу болатын түндер көп.
– Ұлжан Берікқызы, кеше ғана Денсаулық сақтау министрлігі тарапынан «Денсаулық сақтау ісінің үздігі» төсбелгісімен марапатталғаныңызды естідік. Нағыз еңбектің жемісі, құттықтаймыз!
– Осы марапат жөнінде бір ауыз сөз айтқым келеді. «Денсаулық сақтау саласының үздігі» деген марапатты бергеніне алғысым шексіз. Бірақ... (сәл күрсініп) бәлкім дәл осы сәтте алғаннан кейін басқаша сезімде болдым. Себебі аталған марапатқа мен ғана емес, барлық медицина саласының маманы лайықты.
Салмақты сұхбат үшін рақмет. Кәсіби мерекеңізбен құттықтаймын, еңбегіңіз жемісті болсын. Амандықта жүздескенше!
Сұхбаттасқан Жұлдызай ҚАЛИЕВА
Фото, видеоны түсірген Талант ҚҰСАЙЫН