Қажылыққа баратындар менингококқа қарсы егілуі қажет

©

Жыл сайын қажылыққа әлемнің 160 елінен 2 млн.-ға жуық адам қатысады, оның ішінде 3-4 мың адам Қазақстан Республикасынан барады. 2019 жылы қажылыққа бару тамыз айының басына жоспарланған, ол 20 тамызға дейін жалғасады. Биыл 3200 адамның қажылыққа баруы жоспарланып отыр. Сауд Арабиясы коронавирустық инфекция, менингококк инфекциясы бойынша қолайсыз ел болып табылады. 2018 жылы менингококк инфекциясымен сырқаттанудың өсуі байқалған, ол Рамазан айымен тұспа-тұс келді. Сол кезеңде менингококк инфекциясының 96 расталған жағдайы тіркелді, оның 15 жағдайы өліммен аяқталды. Инфекцияның өршу себебі тұрғындардың медициналық көмекке кеш жүгінуі, өзін-өзі емдеуі болды. Дүниежүзілік  денсаулық сақтау ұйымының деректері бойынша 2012 жылдан бастап қазіргі уақытқа дейін әлемде Таяу Шығыс респираторлық синдромының коронавирусымен сырқаттанудың 2103 зертханалық расталған жағдайы тіркелген, оның ішінде 730-ы өліммен аяқталған, оның 80%-дан астамы - Сауд Арабиясында. Маңғыстау облысы аймағында 2018 жылы және 2019 жылдың 4 айында менингококк инфекциясы тіркелген жоқ. 2000 жылдары қажылық кезінде менингококк инфекциясының өршуіне байланысты Сауд Арабиясы Корольдігінің Денсаулық сақтау министрлігі адамдардың қажылыққа дайындалу мәселесіне қоятын маңызды талабы – ол дәрігердің қорытындысы бар медициналық тексеру және міндетті түрде менингококк инфекциясына қарсы вакцинациялау. Менингококк инфекциясы - жедел түрде өтетін бактериальды (қоздырғышы Нейссерия менингитидис) ауа тамшыларымен жұғатын ми мен жұлын қабықшасының қабынуымен өтетін жұқпалы ауру. Инфекцияның басты көздері: ауру адам және бактерия тасымалдаушылар. Инкубациялық кезеңі 1-10 күн (орташа 2-4 тәулік). Жұғу жолдары:

• Ауа тамшылары арқылы;
• Тұрмыстық қатынас арқылы;
• Тағам арқылы тамаққа жуылмаған көкөністер, жемістер-жидектерді қолдану арқылы;
• Су арқылы ашық су қоймаларында немесе бассейндерде шомылу кезінде.

Этиологиясы. Менингококкты инфекцияның қоздырғыштары Neisseria meningitidis Neisseriaтегіне, Neisseriacea тұқымдастығына қатысты. Менингококк инфекциясының басты клиникалық белгілері:

• Дене температурасының көтерілуі (39-40°С);
• Жалпы әлсіздік, құсу, сұйық нәжіс;
• Қатты бас ауруы, суық тию, жөтел, тамақтың қабынуы,
• Денеде қызыл жұлдызша тәрізді бөртпелердің пайда болуы.
• Іш пен бұлшық еттердің ауруы, әсіресе мойын бұлшық еттерінің ауруы;
• Жарыққа қарай алмау, құрысу, мазалану;
• Сананың шатасуы.

Менингококк инфекциясының түрлері:

Жергілікті:

• менингококктасымалдаушы;
• жедел назофарингит.

2. Гематогенді – жайылған түрлері

• менингококкемия;
• менингит;
• менингоэнцефалит;
• аралас түрі (менингит+менингококкемия).

Қажылық кезінде адамдар көп жиналатын орындарда болған кезде жеке профилактика шараларын есте сақтау керек:

• қолды сабынмен жиі жуу, дезинфекциялайтын салфеткаларды пайдалану;
• жөтелген және түшкірген кезде салфетканы пайдалану;
• ауырған адамдармен байланысқа түспеу және олардың жеке заттарын пайдаланбау;
• адамдар көп жиналатын жерлерде мүмкіндігінше бір рет қолданылатын бетперделерді пайдалану;
• түйелер көп жиналатын жерлерге жақындамау және олармен тікелей байланысқа түсуді болдырмау;
• қайнатылмаған және пастерленбеген түйе сүтін пайдаланбау, сондай-ақ ұйымдастырылмаған сауда орындарынан тамақ өнімдерін сатып алмау;
• сырқаттанудың кез-келген белгісі пайда болған кезде дәрігерге бару;
• сапардан қайтып келгенде және аурудың кез-келген симптомы (қалтырау, темпера- тураның көтерілуі, сырқаттану, тамақтың ауыруы және басқасы) пайда болса, дәрігерге қажылыққа барғанын айтып, тез арада медициналық ұйымға бару қажет.

Маңғыстау облысы қоғамдық денсаулық сақтау департаменті облыс аймағынан 2019 жылы Сауд Арабия патшалығына қажылық сапарға баратын адамдарды міндетті түрде медициналық тексеруден өткізу, менингококк инфекциясына қарсы егу шараларының облыс бойынша ұйымдастырылатынын хабарлайды. Екпені қажылық сапарға кеткенге дейін 15 күн бұрын алу қажеттігін ескертеді. Облыс бойынша екпенің ұйымдастырылатын жері: Ақтау қаласы, 24 шағын аудан, Маңғыстау облыстық ауруханасы. Иммундау бойынша қосымша ақпаратты 8-7292- 210-191, 87013018909 телефондары арқылы алуға болады.

Г.ШОРБАСОВА, Маңғыстау облысы қоғамдық денсаулық сақтау департаментінің инфекциялық және паразитарлық ауруларды эпидемиологиялық қадағалау бөлімінің басшысы