Ақтау қаласындағы облыстық перинаталдық орталықта бүгінгі күні эндометриоздың ауыр түрлеріне байланысты жедел араласуды орындауда айтарлықтай үлкен тәжірибе жинақталды.
Жыныс эндометриозының ауыр түрлеріне жатырдан және аналық бездерден басқа мүшелердің зақымдануы бар аурудың түрлері жатады, мысалы: қуық, тоқ ішектің терминалды бөлімі, несепағарлар, үлкен тамырлар және т. б. Көршілес жамбас мүшелерінің эндометриозбен зақымдануы және оларға жасалатын операциялар эндометриозды хирургиялық емдеу гинекологтың құзыретінен тыс болатындығына әкеледі, сондықтан іргелес мамандарды (хирург, уролог, колоретальды хирург) қатысу қажеттілігі туындайды.
Ауру ретінде қалыптасқан эндометриоз жас әйелдерде тұрақты бедеулікті тудыруы мүмкін немесе тұрақты ауыр кезеңдерге байланысты өмір сапасын айтарлықтай төмендетеді және кейбір жағдайларда "жасырын мүгедектікке" әкелуі мүмкін. Бүкіл әлемдегі ғалымдар мен гинекологтар эндометриозды 21 ғасырдағы ауру деп атайды.
Бүгінгі күні эндометриозды емдеу хирургиялық және гормоналды әдістермен біріктірілген.
Эндометриозды емдеудің хирургиялық әдісі Ақтау қаласының Облыстық перинаталдық орталығында 2020 жылдан бастап қолданылады, оталар лапароскопиялық тәсілмен, іштегі 5 мм іштің тесілуі арқылы орындалады. Біздің орталықта осы оталарды орындаудың ерекшелігі-оларды бір маман, басқа мамандарды тартпай орындайды. Бір маманның осындай күрделі және көп уақытты қажет ететін оталарды орындауы әлемдік үрдіс болып табылады, себебі аурудың барлық ерекшеліктері тек гинекологқа белгілі. Эндометриозға қатысты орындалатын оталардың саны мен сапасы бойынша біздің орталық елімізде жетекші орынға ие, сондықтан соңғы уақытта біздің орталыққа елдің түкпір-түкпірінен пациенттер келеді. Бүгінгі таңда біздің орталықта жылына 60-қа жуық операция жасалады, мысалы, 2017 жылы 5-ке жуық ота жасалды. Мысал ретінде мен бір жағдайды сипаттағым келеді.
Эндометриоз-белсенді әлеуметтік өмір салтын ұстанатын заманауи әйелдердің ауруы және репродуктивті жастағы әрбір 10 әйелде кездеседі. Бүгінгі таңда әлемде 300 миллионнан астам әйел эндометриозбен ауырады. Аурудың себептері бүгінгі күнге дейін белгісіз, аурудың пайда болуының бірнеше теориялары бар, олардың бірі "етеккір қанының ретроградтық құю теориясы". Бұл теорияға сәйкес, етеккір қанының бір бөлігі іш қуысына эндометрия жасушаларымен бірге енеді, олар кіші жамбасқа еніп, "агрессивті" болып, ауруды тудырады.
Жас пациент біздің орталыққа Ақтөбе қаласынан "колоректальды эндометриоз" диагнозымен келді, онда тоқ ішектің зақымдануы оның люменінің 50-60% тарылуымен болды. Ота міндетті әлеуметтік медициналық сақтандыру (МӘМС) қаражаты есебінен жүргізіледі. Науқас Ақтөбе қаласындағы бірнеше ірі орталықтарға жүгініп және оған отадан бас тартылды, өйткені бұл орталықтарда мұндай оталар жасалмаған.