ҚР Әскери-теңіз күштері 30 жылдық мерейтойын атап өтуде. 1993 жылы ел Президенті теңіз әскери күштерін құру бойынша жарлыққа қой қойған болатын, деп хабарлайды mangystaumedia.kz
"Қазақстан" зымыран-артиллериялық кемесі Әскери-теңіз күштеріндегі жоғары санаттағы алғашқы кемелердің бірі. Әскери-теңіз күштерінде бұл кеме 2012 жылдан бері қызмет етіп келеді. Ол Оралдағы "Зенит" зауытында салынған. Айтпақшы, қазір әскери – теңіз күштеріндегі барлық кемелер-қазақстандық өндіріс болып табылады, ал бір кездері теңізшілер Оңтүстік Кореяда салынған қайықтармен де шыққан болатын.
Бұл кемедегі экипаж саны 30-дан асады. Олардың арасында әскери теңізшілер, келісім-шарт бойынша жұмыс жасап жүрген әскери қызметшілер және мерзімді қызметін өтеп жүрген теңізшілер бар. Теңізшілер кемеде тәулік бойы жұмыс істейді, бірақ офицерлер мен старшиналар ауысыммен жұмыс жасайды.
Матростар кубриктерде ұйықтайды, бақылаушы-старшина үнемі қастарында жүреді, сонымен қатар тәулік бойы бақылау камералары жұмыс істейді. Әскери – теңіз күштерінде әскерилер арасында болатын әлімжеттік жоқ, себебі мұнда қызмет ететін масростардаың барлығы құрдастар, бірдей уақытта шақырылылғандар.
Офицерлер кабиналары сәл кеңірек, онда қауіпсіздік камералары жоқ. Командирдің жеке кабинасы бар. Бұл кемеде "репиторлары" бар жабдықтар бар, онда кабинаның командирі кеменің қандай жылдамдықпен жүретінін, қай бағытта жүретінін және кильдің астындағы тереңдікті басқара алады. Кемедегі барлық нәрсе еденге бұралған - бұл «дауылды бекіту» деп аталады. Тек орындықтар мен ыдыс-аяқтар ғана ешнәрсеге бекітілмеген.
Кемеде таңғы ас, түскі және кешкі ас дайындалады. Азық-түліктер бір аптаға әкелінеді, ал егер кеме теңізге жауынгерлік кезекшілікке шықса, онда олар 2 аптаға азық-түлік жинайды.
Офицерлер мен матростар офицерлерден бөлек тамақтанады, барлық қызметкердің тамағы бірдей – олар мұнда ешкімге арнайы тамақ дайындамайды. Офицерлер тамақ ішетін және жиналыс өткізетін кабинада әркім өз орнында қатаң отырады. Шығуға жақын жерде артиллериялық жауынгерлік бөлімнің механигі мен командирі міндетті түрде отырады – дабыл қағылған жағдайда, олар негізгі қозғалтқыштарды іске қосу және электр қуатын беру, сондай – ақ қару-жарақты жауынгерлік дайындыққа келтіру үшін өздерінің жауынгерлік посттарына бірінші болып келуі керек. Коют-компанияның кабинасының қабырғасында шампан бөтелкесінің мойны бар, онда кемені ұшырған кезде және кемені қабылдаған алғашқы экипаждың есімдері жазылған.
Журналистер матростарда «теңіз ауруы» бар ма деп сұрады.
"Теңізді алғаш рет көргендер көп. Теңіз ауруы да болады. Бірақ, егер матрос өзінің сағатын алып жүрсе, онда ол барлық кезекшілікті қорғауға міндетті. Медицинада "теңіз ауруы" деген ұғым жоқ. Вестибулярлық аппарат бірте - бірте үйреніп кетеді, - дейді "Қазақстан" зымыран-артиллериялық кемесінің командирі, үшінші дәрежелі капитан Руслан Яхьяров.
Қолбасшылық апта сайын тәуліктік жоспар жасайды, оған матростар қатысады. Жалпы, кемедегі барлық нәрсе күн тәртібі мен жоспарына нақты бағынады. Таңертең 6:30-да ұйқыларынан тұрады, содан кейін жаттығу, таңғы ас, содан кейін – әркімнің өз міндеттері бар. Түстен кейін матростардың жеке уақыты бар – теледидар көру, шахмат ойнау, кітап оқу, ертеңгі күнге форма дайындау. Бірақ мұнда интернет жоқ. Жақындарыңызбен байланысып, бейне байланыс арқылы тек демалыс күндері командирдің рұқсатымен сөйлесе аласыз.
"Жоспарлар тіпті мерекелерге де жасалады. Әскери-теңіз күштерінің 30 жылдығы күні мерзімді әскери қызметшілерге арналған концерт пен мерекелік түскі ас, сондай-ақ спорттық жарыстар бағдарламасы ұйымдастырылды. Егер, мысалы, матростардың біреуінің туған күні болса, онда офицерлер әскери қызметін үйдегідей сезінуі үшін тәттілерді сатып алады. Бұл күні олар отбасымен сөйлесе алады", - дейді кеме командирі.
«Біздің міндетіміз – мемлекеттік шекаралардың аумақтық тұтастығы мен қол сұғылмаушылығын қамтамасыз ету. Сондықтан, егер тапсырма берілсе, оны кез-келген жағдайда, ауа-райына немесе басқа жағдайларға қарамастан орындау керек. Иә, барлық кемелер сияқты дәстүрлер бар», - дейді Руслан Яхьяров
"Кеменің жүрегі" - машина бөлмесі. Мұнда аға лейтенант Руслан Кунаков бар, ол "Қазақстан" зымыран-артиллериялық кемесінің электромеханикалық жауынгерлік бөлімінің командирі. Алдымен "Орал" кемесінде, содан кейін гидрографиялық кемеде қызмет етті, ал осы жылдың ақпан айында ол "Қазақстанға" ауысты.
"Әскери училищеге түскен кезде штурман мен механиктің бірін таңдау керек болды. Мен механиканы таңдадым-карталармен жұмыс істегенді ұнатпаймын. Мен кемедегі барлық техникалық құралдармен жұмыс істеймін – қозғалтқыштар мен генераторлардан бастап әртүрлі сорғыларға, тұзсыздандыру және тазалау қондырғыларына дейін. Бұл мамандық, егер сіз өз жұмысыңызды армиядан тыс жерде жалғастырсаңыз да пайдалы болады", - дейді Руслан Кунаков.
Руслан Кунаковтың жетекшілігімен – электрик және теңізшілер қатарынан екі моторист жұпмыс жасайды.
Осы кезде 3 қысқа және бір үздіксіз сигнал естілді және бүкіл команда кемеде өз орындарына жайғасты. Сонымен қатар, гетерогенді кемелер дивизионының барлық кемелерінде базалық пунктті күзету және қорғау бойынша байланыстың негізгі жаттығуы басталды. Сценарий бойынша кемелердің су астындағы диверсиялық қорғанысы, шахид-қайықтар мен шахид-дрондардың шабуылына тойтарыс беру, күресті ұйымдастыру, өртке қарсы күрес, шартты жаудың соққыларының салдарын жою пысықталды.
«Қазақстан" зымыран-артиллериялық кемесінде - үш қару бірлігі бар. Бұл 23-2 калибрлі 23 мм зениттік қондырғы. Ол екі адамға арналған: атқыш және зеңбірекші. Ол әуе және жер үсті нысандарын жояды, оның қашықтығы – 2,5 шақырым, сондай - ақ, диверсияға қарсы жұмыстарға арналған "Утес" артиллериялық қондырғысы бар, ол миналарға да арналған», - капитан-лейтенант Данияр Оңарбаев.
Шахид-қайықтар мен дрондар жойылды, өрт сөндірілді-кеме қалыпты өмір сүруді жалғастыруда. Күн тәртібі мен жоспары бойынша жұмыстар жалғасты.