1 шілдеден бастап әкімшілік рәсімдік-процестік кодексі қолданысқа енгізіледі

«Халыққа құлақ асатын мемлекет» тұжырымдамасына сәйкес биыл шілде айынан бастап ҚР-ның әкімшілік рәсімдік-процестік кодексі қолданысқа енгізіледі. Бұл туралы МО Қоғамдық коммуникация орталығында өткен брифингте Маңғыстау облыстық сотының судьясы Гүлажар Бақытжанова мәлім етті, деп хабарлайды mangystaumedia.kz.

Аталмыш кодекс аясында азаматтарға басқарушылық шешімдерді қабылдау процесіне белсенді қатысуға мүмкіндік беріледі. Ауқымы кең кодекс жобасы бірнеше айқын мақсатты көздейді.

«Бүгінгі күні әкімшілік әділет құрылымы күрделі өзгерістер алдында тұр. Нақты айтсақ, бұған дейінгі “Әкімшілік рәсімдер туралы” және “Жеке және заңды тұлғалардың өтініштерін қарау тәртібі туралы” Заң өз күшін жояды. Енді заңдармен реттелген қатынастар «Әкімшілік рәсімдік-процестік» кодексімен қаралмақ. Адамдарға қолайлы болу үшін жоғарғы тұрған органға шағымды төменгі тұрған орган арқылы берудің жеңілдетілген тәртібі енгізілген. Яғни, әкімшілік орган шағым түскен күннен бастап 3 күн мерзім ішінде өзінің қателігін жөндеп, істі жоғарғы тұрған органға жолдамай-ақ әкімшілік рәсімге қатысушы үшін қолайлы акт қабылдауға құқылы. Бұл адамдардың бұзылған құқығын жылдам қалпына келтіріп, уақытын үнемдейді», - деді Гүлажар Бақытжанова.

Екі бөліктен тұратын кодекстің алғашқысы әкімшілік рәсімдер болса, екіншісі сот үрдісін қадағалап, жүргізу. Азаматтар жария-құқықтық дауларда билік органдарының шешімдері мен әрекеттеріне қатысты шағым түсіру кезінде теңсіздікке тап болатыны жасырын емес. Демек бұл заң сол олқылықтарды реттеп, оңтайландырады.

«Кодекс қабылданғаннан соң қандай өзгерістер болады?! Біріншіден, азаматтарға басқарушылық шешімдерді қабылдау процесіне белсенді қатысуға мүмкіндік беретін кепілдіктер жиынтығын бекіту. Екіншіден, жоғары тұрған орган мен сотта билік органдары дауларды қарау кезінде азаматтардың құқықтарын қорғаудың тиімді тетіктерін белгілеу», - деді Маңғыстау облыстық Әділет департаменті басшысының орынбасары Айзат Тіленбаев.

Сонымен қатар, Республика аумағында биыл жаңа соттар құру туралы өкім шықты. Ол соттарда бүгінге дейін жалпы юрисдикциялық, сондай-ақ экономикалық және азаматтық соттарда қаралып келген мемлекет пен азамат арасындағы әкімшілік даулар қаралады.

«Мемлекеттік органның шешімімен келіспеген азаматтар осы сотқа талап арызбен жүгіне алады. Мемлекеттік орган сотта өз шешімінің, әрекетінің немесе әрекетсіздігінің заңдылығы мен негізділігін дәлелдеуге тиіс. Сот бұл дәлелдерден бөлек қосымша мәліметтер сұратып, дәлелдемелер жинауға құқылы. Яғни, бұрын судья алдындағы іс материалдары мен дәлелдемелерге ғана сүйенсе, енді әділетті шешім шығару үшін белсенді бола түседі. Жаңа әкімшілік сот өз шешімдерінің орындалуын қатаң бақылауда ұстайды. Айталық, жауапкерден сот шешімін орындауға процестік мәжбүрлеу шарасы ретінде ақша өндіріп алу көзделген, ол сот шешімі орындалғанға дейін бірнеше рет қолданылуы мүмкін. Жауапкер сот шешімін орындамаған жағдайда, ол жеке, лауазымды, заңды тұлға болсын немесе оның өкілі болса да, мөлшері 50-ден 100 АЕК-ке дейінгі сомада айыппұл төлеуге мәжбүр болады. Заңның мемлекеттік органдардың жауапкершілігін арттыра түсетіні осыдан белгілі», - деді Маңғыстау облыстық сотының судьясы Гүлажар Бақытжанова.

Маңғыстау Медиа

Редакциялық пікір мақала авторлары мен оқырмандардың пікірлеріне сәйкес келмеуі мүмкін. Жазба және пікірлердегі ақпараттың дұрыстығы үшін авторлардың өздері жауапты.