Маңғыстау облысы құрылған тұста алғашқы басшы болған Тұтқабай Әшімбаевтың туғанына 100 жыл толды. Облысты жеті жыл басқарған Тұтқабай ағаның өнегелі өмірі мен қайраткерлік қарымы ізінен ерген інілеріне үлгі. Ол шын мәнінде өңірді өркендеткен қайраткер.
Тұтқабай Әшімбайұлы жергілікті жердегі қай жағдайды да сұңғылалықпен сараптап, облыс деңгейінде тиісті шешімдер қабылдай білді. Оның кезінде «Бозашының үш алыбы» атанған Қаламқас, Қаражанбас, Солтүстік Бозашы мұнай кенорындарын игеру басталды. 1970 жылдардың соңына қарай облыс республика бойынша өндірілген мұнайдың 81 пайызын, газдың 96 пайызын және минералды тыңайтқыштың жартысынан астамын өндірді. Қаламқас-Ақтау мұнай құбыры және Жетібай-Ақтау газ құбыры тартылды. Қазақ газ өңдеу зауытының бірінші кезегі, БН-350 атом реакторы іске қосылды. 1980 жылдың қаңтарында Ақтау портынан Қаламқас мұнайы тиелген алғашқы мұнай танкері теңіз жолымен жөнелтілді.
Тұтқабай Әшімбайұлының алдыңғы кезекте қолға алған шаруаларының бірі ата кәсіпке қолдау жасап, ауылдық аймақтарды дамыту болды. Шаруаның ретіне қарай Маңғыстаудың ойы мен қырында жаңадан бірнеше кеңшарлар ұйымдастырылды. Шаруашылықтар орталықтарына тұрғын үйлер, әлеуметтік нысандар салу жоспарлы жүргізіліп, үнемі бақылауда ұсталды. Бюджеттің қаражаты жетпеген жерлерге шептік қамқорлық жолымен мұнай және қорғаныс өнеркәсібі кәсіпорындарының қаржысы мен күш-қуаты тартылды. Мал шаруашылығын табысты етуге бағыт ұсталды. Бұл ретте түйе өсіруге мамандандырылған «Қызыл Өзен» кеңшарының аты бүкіл республикаға танымал болды. Түйе саууды механикаландырған бұл шаруашылыққа республика басшысы Димаш Ахметұлының өзі ат басын тіреп, түйешілердің еңбегімен, тұрмыс-тіршілігімен танысып, жоғары баға берді. Өзі де ауылдарға жиі сапарға шығып, халықтың жағдайын көзбен көріп тұрды, елден небір сөзі жарасқан құрдас, достар тапты!
Негізгі өндірістік салалармен қатар жергілікті халыққа, тұрғындарға қажетті инфрақұрылымдарды дамыту жоспарлы қолға алынды. Оның ішінде сол кездері салынған Жетібай-Ералы, Ақтау-Форт-Шевченко, Өзен-Фетисово, Ақтау-Қаламқас бағыттарындағы жолдардың өмірлік зор маңызы бар еді.
Әрине, Тұтқабай Әшімбайұлы облысқа басшылық жасаған жеті жыл ішінде атқарылған істердің бәрін санап шығу мүмкін емес. Ең бастысы кең түбекте шашырап жатқан үлкенді-кішілі елді мекен тұрғындары бір мақсат жолында тілек пен білек біріктірген қабырғалы елге айналды.
Бұл ұлан-ғайыр істерді жүзеге асыруда Тұтқабай Әшімбайұлы жалғыз болған жоқ. Қай істе де ол жанындағы жолдастарына, өзі айтпақшы өндіріс командирлеріне, кәсіби білікті мамандарға, ел ішіндегі аузы дуалы, беделді адамдарға сүйенді. Үлкендерін құрметтеп, қатарларымен сыйласты, көзінде оты бар жігерлі жастарды жақын тартып, демеді.
Ол өндірістік, қоғамдық-саяси қызметтерге тартқан талантты жастардың арасынан кейін облыс қана емес Одақ, республика деңгейінде жауапты жоғары қызметтер атқарып, елге танымал болған талай тұлғалар шықты. Атап айтар болсақ, Дүйсембі Әріпов, Киікбай Рзаханов, Владимир Савченко, Бақыт Бозжігітов, Тергеу Айдарханов, Ләззат Қиынов, Леонид Бурлаков, Қайролла Ережепов, Зейнолла Алшымбаев, Өмірзақ Озғанбаев, Сақып Керелбаев, Есен Күмісқали, басқа да көптеген ел азаматтары майдангер хатшы Тұтқабай Әшімбайұлының шинелінен шығып, сардар болғандар еді! Аттары аталған және шаруашылық пен өндірістің, мемлекеттік қызметтің түрлі буындарында абыройлы еңбек еткен Тұтқабаев кадрлерінің ізбасарлары бүгінде облыстың бірінші басшысы салған жолды жемісті жалғастырып келеді!
Егемен еліміздің баянды болашағы үшін қызмет еткен ағамыздың есімін елі ұмытпақ емес, ұлықтайды!
Маңғыстау облысының әкімі Серікбай ТРҰМОВ
Редакциялық пікір мақала авторлары мен оқырмандардың пікірлеріне сәйкес келмеуі мүмкін. Жазба және пікірлердегі ақпараттың дұрыстығы үшін авторлардың өздері жауапты.
