Құсбегілік сонау ықылым заманнан бері халқымызбен бірге жасасып, атадан – балаға, ұрпақтан – ұрпаққа жалғасын тауып келе жатқан Ұлы дала мәдениетінің ішіндегі төл өнеріміз болып саналады. Оның екі мың жылдан астам бай тарихы бар. Оған тастағы таңбалар, жазулар, белгілер және археологтарымыздың жер астынан тапқан әртүрлі бұйымдары куә. Бүгінде республикамыздың көптеген облыстарында саятшылар, құсбегілер клубтары ашылған. Маңғыстауда кенже қалған төл өнерімізді Тұщыбек ауылының бір топ жастары 3-4 жылдан бері қолға алып, дамытып келеді. Қазір «Қауырсын» клубын құрған құсбегілер әрқайсысы әр салада жұмыс істейтіндіктен бұл өнермен етене айналыса алмай жүр.
Жуырда Отпан тау етегінде «Отпан» МКҚК қызметкерлерінің ұйымдастыруымен қазақтың бекзат өнері – құсбегілікке арналған дәстүрлі «Салбурын» этнографиялық шарасы өтті. Шараға Отпан тау етегіндегі аядай ғана Тұщыбек ауылының құсбегілері Мереке Өтеғалиев, Өтежан Советов, Ертіс Есжанов, Айшуақ Тайманов пен шетпелік Арон Оспанғалиев және Жыңғылды ауылының Е.Айшуақұлы атындағы орта мектеп оқушылары қатысты. «Отпан» МКҚК қызметкерлері құсбегілікке арналған «Салбурын» шарасын 3- 4 жылдан бері тұрақты түрде өткізіп келеді. Шараны өткізудегі мақсат – өлкемізде кенже қалған өнерді насихаттау және оған қазіргі смартфон мен планшеттерге «тәуелді» жастардың назарын аударып, қызығушылықтарын оятып, құсбегілікке баулу.
«Отпан» МКҚК мамандары оқушыларға саятшылық, құсбегілік туралы мәлімет беріп, «салбурын» сөзінің мағынасын түсіндірді. Оқушылар саят киімдерін киіп, қолдарына қыран құстарын ала келген құсбегілерді көргенде бұрынғы сал-серілерді көргендей әсерде болды. Құсбегілер оқушыларға құсбегілік туралы, қыран құстардың қандай түрлері болатындығын, оларды қалай ұстап, асырап, қалай баулып аңға салу керектігі туралы айтып, олардың дене құрылысымен таныстырып, қызықтыра әңгімелеп берді. Шара барысында қайыру кезінде бабында тұрған бүркіттерді қоянға салып, шырғаға түсіріп, алыстан қиқулап қолға шақырып қондыру сынақтарынан өткізді.
Шара соңында ұйымдастырушылар өлкемізде атадан қалған өнерді дамытуға ден қойылып, бұл іске кәсіпкер азаматтар араласса деген тілегін жеткізді. Төл өнерді насихаттаушылар Маңғыстау халқын 24-26 ақпанда Отпан таудың етегінде өтетін республикалық құсбегілер жарысына қатысуға шақырады.
Фарида МҰҢАЛҚЫЗЫ Суреттерді түсірген Талант ҚҰСАЙЫН