Өнер ордасының өрнекті іздері

Мұрат Өскінбаев атындағы Маңғыстау облыстық филармониясының 45 жылдығына орай «Өрнекті өнер ордасы» атты көлемді кітап жарық көрді. Өнер ордасының өрнекті іздері тасқа басылған, мазмұны жарты ғасырлық мерзімді қамтитын кітаптың өмірге келуі тек өнерпаздардың ғана қуанышы емес, өнерсүйер барша маңғыстаулықтарға ортақ қуаныш деуге болады.

Тұсаукесер рәсіміне арналған салтанатты кеште көрермен Дәулеткерейдің «Көроғлы», «Ақшағыл» этно-­фольклорлық ансамблі мен би ұжымының өнерін тамашалап, Жігер Баянбердиевтің орындауындағы «Сүгірдің термесі», «Түбек сазы» шығармаларымен сусындады.

Бұдан соң кештің негізгі бөлімі басталып, сахна төріне Маңғыстау облыстық мәдениет, тілдерді дамыту және архив ісі басқармасының баcшысы Пәния Сармурзина, өнер ардагерлері – дәулескер күйші, «Құрмет», «Парасат» ордендерінің иегері Сержан Шәкірат, скрипкашы Георгий Каспаров, Қазақстанның еңбек сіңірген қайраткері, «Құрмет» орденінің иегері Нұрнияз Мұқанов, күйші, ҚР еңбек сіңірген әртісі, «Құрмет» орденінің иегері Роза Айдарбаева және кітапты құрастырушы, ҚР «Ерен еңбегі үшін» медалінің иегері Сұлтанбек Құдайберген шақырылып, көпшіліктің көзінше салтанатты түрде тұсаукесу рәсімін атқарды.

Кітаптың алғашқы даналары өнер ордасы туралы толағай кітап беттерінен өз орындарын ойып алған Маңғыстау өнеріне еңбегі сіңген, бүгінгі күні арамызда жоқ ардақты өнерпаздар Ізбасар Шыртанов, Күріш Тасболатов, Ыбырай Ізімов, Орын Құлсариев, Қыдырбай Жұмашевтің отбасы мүшелеріне естелік ретінде табысталды.

1979 жылдың ақпан айында құрылып, республика бойынша филармония жанындағы бірден-бір камералық ансамбль саналған ұжым аз ғана жылдың ішінде өзінің құрамымен де, орындау мәнерімен де, шығармаларының күрделілігімен де ерекшеленіп, кәсіптік тұғырға көтеріліп үлгерді. Көнекөз ансамбльдің орындауындағы әлемдік музыка жауһарлары Иоганн Штраустың «Летучая мышь» опереттасынан Аделияның шумақтарынан үзіндіні және Вольфганг Моцарттың «Маленькая ночная серенадасын» Ақмарал Қосымқызы орындады.

Өзінің 45 жылдық мерейтойын қарсы алып отырған өнер ұжымы бүгінде сан ғасырлар халықпен бірге жасасып келе жатқан ұлтымыздың асыл мұрасы, рухани жәдігері – дәстүрлі өнерімізді өз елімізде ғана емес, шет елдерде де насихаттап, бүгінде үлкен белестерді бағындырған өнерпаздарымен мақтана алады. Тұсаукесер кешінде көрермен республикалық дәстүрлі әншілер байқауларының жүлдегерлері Нұрым Асхановтың орындауында Досат Бәймембетұлының «Босмойын» және Әйгерім Құлжарасованың шырқауында халық әні «Ақсұңқарды» ән шашу ретінде қабыл алды.

Сондай-­ақ мерекелік шарада Есір Айшуақұлы «Ерен» күйі А.Тарақұлы атындағы қазақ оркестрінің домбырашылар ансамблінің орындауында, болгар халқының халық әні «Дилмано дилберо» вокал тобының, Даниел Вильямстің «Виктори» шығармасы А.Тарақұлы атындағы қазақ оркестрінің қобызшылар ансамблінің, Владимир Дмитриевтің «Старая карусель» шығармасын «Ақ шағала» вокальді аспапты ансамблінің орындауында тамашаланды. «Рухани жаңғыру» бағдарламасы аясында, ансамбль қайта жаңғырып, үлкен сахнаға шыққан «Ақ шағала» вокальді аспапты ансамбліне Аман Жәңгіров көркемдік жетекшілік етеді.

Кеш соңында Шәмші Қалдаяқов әндерінен попурриді жас әнші Ба­уыржан Ретбаев, «Қазақ елі» әнін Аида Байгелова шырқап, көрермен қошеметіне бөленді.

Өнер ордасының құрылғанынан бастап күні бүгінге дейінгі шыққан шыңдары, осы жылдар ішінде қызмет еткен әрбір өнерпаздың кәсіби тұрғыда өркендеу жолдары мен жет­кен жетістіктері, сансыз концерттері мен гастрольдері туралы ақпаратты бір арнаға тоғыстырып оқырманға ұсынуды мақсат еткен кітапты шығарушылар арамызда жүрген ай­тары бар азаматтардың көкірегіндегі көмбені шет­-шепірлеп тыңдап, мұрағат құжаттарын, газет­-журналдарды ақтарып, суреттерге үңіліп, сараптап, филармонияның тарихы хатталып, кешегі күндердің куәгері сынды естелік, өнер мекемесінің жеке мұрағаты дейтіндей 216 беттен тұратын кітап дүние өмірге келді.

Облыс әкімі Серікбай Трұмов пен Маңғыстау облысы мәдениет, тілдерді дамыту және архив ісі баcқармасының басшысы Пәния Сармурзинаның құттықтаулары мен М.Өскінбайұлы атындағы Маңғыстау облыстық филармониясының директоры Бекбол Таңатарұлының алғы сөзімен басталатын кітапта Алашқа әнін асырып, жаҺанға жырын жеткізген «Адайдың жеті қайқысы» мен бес жүйрігі туралы мәліметтер беріліп, ұлы өнерді ұрпаққа ұластырушы алтын көпір аға буын мен олардың ізбасарларының есімдері ұлықталып, филармония тарихынан сыр шертетін нақты мәліметтермен қорытындыланған.

Өнер ордасы туралы алғашқы кітап болашақ үлкен істерге жол салатын бастама деп түсінсек, филармония шаңырағын киелі бабалар рухы, әз өнердің шапағаты тербеп тұрғанда, 45 жасар ұжымның бағындырар белестері әлі де алда.

Үміт ЖӘЛЕКЕ

Маңғыстау Медиа

Редакциялық пікір мақала авторлары мен оқырмандардың пікірлеріне сәйкес келмеуі мүмкін. Жазба және пікірлердегі ақпараттың дұрыстығы үшін авторлардың өздері жауапты.