Жасөспірімдер қалай діни жат ағымдардың құрбаны болады

16 жастағы Олжас mangystaumedia.kz студиясына келіп, өзінің қалай жат діни ағымдардың құрбаны болғанын баяндап берді. Белгілі себептерге байланысты біз сұхбаттасушының атын өзгерттік және оның түрін көрсетпейміз.

- Олжас, бәрі қалай басталғанын айтып беріңізші?

- Мен TikTok-та, түрлі әлеуметтік желілерде отырдым. Үнемі өзімді іздедім, дін туралы ақпараттарды оқыдым. Осылайша әртүрлі хабарламаларға тап болдым. Онда дін туралы әңгімелейтін түрлі телеграмм-арналар насихатталды. Мен қызығып, солардың біріне кірдім. Олар мені бірден өзіне тарта бастады. Сонымен қатар, олар маған басқа арналарға сілтемелер жіберіп, дәл осылай істеу керек деп айтты. Бірақ олардың мазмұны «өлтіру» сияқты қылмыстық әрекеттерге бағыттайтын жаман нәрселер болды. Мен ол жақты да қарадым, олар маған бірден айта бастады: «Сен өте жақсысың, бәрі дұрыс, осылай істеу керек! деді». Содан кейін «мұсылман адам басқа сенімдегі адамдарды өлтіруі керек» деген әртүрлі цитаталар жіберумен болды.

- Сіз ең басында дінге қатысты ақпараттарды мақсатты түрде іздедіңіз бе?

- Иә, бірақ мен бұл терроризммен байланысты болуы мүмкін екенін білмедім.

- Бұл сізге не үшін қажет болды? Сіз өзіңізді іздедіңіз бе?

- Мен өзімді іздеуге тырыстым. Тақуа, діндар болғым келді. Бәрін тереңірек түсінгім келді. Бірақ ол дұрыс емес адамдармен байланысқа апарды.

- Олар сізге не істеу керегін айтты ма?

- Олар (шамамен деструктивті діни ағымның өкілдері) маған күніне бірнеше видео түсіріп, оларды қайда жіберу керегін айтты. Сондай-ақ, мен осы әлеуметтік желідегі каналға жаңа адамдарды әкелуім керек еді.

- Мұның бәрі қанша уақытқа созылды?

- Шамамен 2-2,5 жылға дейін жалғасты.

- Сіздің анаңыз немен айналысып жатқаныңызды білді ме?

- Жоқ. Мен айтқан жоқпын. Өйткені мен сыннан қорықтым.

- Бұл жағдайдан қалай шығуға болады?

- Мен бірте-бірте бәрін өзім түсіне бастадым. Ал достарым әлеуметтік желілерге жазбалар жариялаған кезде «бұл дұрыс емес екенін және мұны істеуге болмайтынын» айтты. Содан кейін құқық қорғау органдарының қызметкерлері мектепке келді. Олар менің мұны істегенімді білді. Менің телефонды тексеріп, сол жерден бейнежазбаларды тапты. Олар маған бұл үшін қылмыстық жаза қолданылып жатқанын түсіндірді. Мен бәрін жойдым. Бұл шамамен жарты жыл бұрын болды.

- Алты айдан кейін не өзгерді?

- Мен мұндай әрекетті тоқтаттым. Иә, одан кейін дұрыс жолға түстім. Енді онымен айналысатындарға өзім де ескертулер жасаймын.

- Әлеуметтік желілерде сізбен сөйлескендер сізді іздеп, табуға тырысты ма?

- Мен барлық әлеуметтік желілердегі аккаунттарымды жойдым, бәрін жаңадан аштым. Менімен ешкім бетпе-бет кездескен жоқ, ешкім білмейді. Барлық байланыс тек әлеуметтік желіде онлайн ғана болды.

- Сіздің жазылған телеграмм арнада қанша адам болды?

- 800-900-ге жуық адам болды. Олардың барлығы да солай жасады. Мен оларды білмеймін. Бірақ ұйымдастырушы 20 жастан асқан адам екенін білемін. Ол кезде мен 13-14 жаста едім.

- Сіз сияқты жағдайға тап болған құрдастарыңызға не айтар едіңіз?

- Егер олар дін туралы бірдеңе оқығысы келсе немесе білгісі келсе, оны әлеуметтік желілер арқылы іздеудің қажеті жоқ. Маңғыстауда облыстық мешіт бар, сол жаққа жүгінуге болады. Онда ешкім «миын шаймайды». Сіздің барлық әрекеттеріңіз қылмыстық баппен және түрмемен аяқталуы мүмкін екенін түсінуіңіз керек.