© Depositphotos.com
Mangystaumedia.kz редакциясы Маңғыстаудағы 2024 жылдың жазғы кезеңіне арналған болжамды білу үшін ұлттық гидрометеорологиялық қызметтен жауап алды.
Қазгидрометтің мәліметінше, Маңғыстау облысының климаты арктикалық, ирандық және тұрандық ауа массаларымен анықталады. Қыста Сібір антициклонының батыс сілемінен ауа массалары басым, жазда Орталық Азия мен Иранның шөлдерінен қатты қызған тропикалық массалар басым болады. Осы ауа массаларының әсерінен климаттың күрт континентальды өте құрғақ түрі қалыптасады.
«Бұл аймақтың құрғақ және ыстық климатын ескере отырып, Маңғыстау облысында жаздың құрғақ болуы мүмкін. Қазақстанның оңтүстік-батыс аймағында 2024 жылдың вегетациялық кезеңінде жауын-шашын мөлшері көпжылдық орташа мәндермен салыстырғанда азаяды деп күтілуде, әсіресе бұл аймақтың құрғақ және ыстық климатын ескерсек. Маусымдық ауа-райы болжамы консультативтік болып табылады. Маусымға арналған ауа райы болжамы бір айға арналған болжамдармен нақтыланады», - деп түсіндірді «Қазгидромет» РМК Маңғыстау облысы бойынша филиалы директорының орынбасары Нұрлан Сәрсенбаев.
Шаруалар алаңдаулы
Фермерлер 2021 жылғы қуаңшылық Маңғыстауда қайталана ма деп қорқып отыр. Осыған дейін малшылар жем-шөп бағасына шағымданып, жайылым мен су ресурстарының жетіспеушілігі туралы айтқан болатын.
Солардың бірі Аралбай Жансүгіровтың 112 бас жылқысы, 15 сиыры, 6 бұқасы және 30-ға жуық бұзауы бар.
«Маңғыстауда жаз мезгілінде 50 градус ыстық болады. Су жоқ, арнайы су қоймалары жоқ, құдықтар да аз, мүлдем жетіспейді. Жыл сайын осы жағдай қайталанады. Маңғыстаудағы мал шаруашылығын түбегейлі қайта қарап, малды ұстауға өте жақсы жағдай жасау керек. Шөп аз, қолдан азықтандыру қымбат. Демек, ет те қымбаттайды. Бізге үнемі су тапшылығы мәселесін шешу үшін су айдындарын жасаймыз деп үнемі айтады. Бірақ бұл әлі іске аспай жатыр»,- дейді шаруа.
Тағы бір шаруаның Маңғыстаудағы мал шаруашылығын дамыту жағдайына көңілі толмайды. Жексен Абайұлы жазда мал суаруға арналған су қоймаларының тапшылығына наразы.
«Менде 500 жылқы, 300 сиыр, 100 түйе болды. Түйелер қазіргі ыстықта аман қалады, ал 2021 жылы мен жылқыларымның жартысынан көбінен айырылдым. Мемлекет малға өтемақы да берген жоқ. Ал қыс пен жазда мәселе ушығады», - дейді ол.
«Облыс бойынша статистикалық деректерге сәйкес, 2023 жылғы қаңтар-желтоқсандағы жағдай бойынша барлығы 558 633 бас малды құрады (2022 жылы– 561 899 бас). Қазіргі уақытта Үкімет аппаратының тапсырмасына сәйкес қалалар мен аудандардың әкімдіктерімен бірлесіп, мал басы бойынша статистикалық деректерді "Ауыл шаруашылығын бірдейлендіру" ақпараттық жүйесіндегі мал басы туралы мәліметтерге сәйкес келтіру бойынша жұмыс жүргізіліп жатыр. Мал шаруашылығы саласын дамыту үшін 2023 жылы агроөнеркәсіптік кешеннің 686 субъектісіне 1,7 млрд субсидия төленді. Осы бағыт бойынша мал шаруашылығын дамыту мақсатында 2024 жылға 1,2 млрд теңге қарастырылған», - дейді Маңғыстау облыстық ауыл шаруашылығы басқармасы басшысының орынбасары Бердібек Марқабаев.
Оның айтуынша облысты мал азығымен қамтамасыз ету мәселелерінің алдын алу, сондай-ақ мемлекеттік қолдауды уақытылы ұйымдастыру бойынша жұмыстар жалғасатын болады.
Еске сала кетейік, 2021 жылдың маусым айында БАҚ-та және әлеуметтік желілерде Маңғыстау облысында су мен жем-шөптің жетіспеушілігінен ірі қара малдың жаппай қырылғаны туралы хабарламалар жарияланған болатын. Шаруалардың көмек сұрауына байланысты ауыл шаруашылығы министрлігі мал азығымен қамтамасыз ету үшін жедел әрекет етті. Осы жағдайдың нәтижесінде Қазақстанның солтүстік өңірлерінде азық бағасы күрт өскен еді.