Залал күшін жою қажет

ҚР Парламенті Мәжілісінің депутаттары Еділ Жаңбыршин мен Самат Мұсабаев Маңғыстау өңіріне іссапары аясында бірқатар маңызды нысандарды аралап, құрылыс жұмыстарының барысымен танысты. Алдымен халық қалаулылары «Қошқар ата» радиоактивті қалдықтар қоймасына аялдап, улы көлді залалсыздандыру жобасын жүзеге асыруда туындаған мәселелермен танысты.

«Қошқар ата» 1965–1994 жылдар аралығында қалдықтар қоймасы ретінде пайдаланылған. Қоймада бұрыңғы Каспий аймақтық тау-кен металлургия комбинатының үш зауытынан барлығы 105,1 млн. тоннаны құрайтын қалдық қордаланған. Соның ішінде көлемі 51,8 млн. тоннаны құрайтын әлсіз радиоактивтік қалдықтар топырақ бетінде орналасуына байланысты, өңірдің басты экологиялық мәселесіне айналды. Қалдық қоймасы Каспий теңізінен 7, ал Ақтау қаласынан 3, Басқұдық ауылынан 7 шақырым қашықтықта орналасқан. Ел Президенті Қ.Тоқаев Маңғыстау облысына іссапарында «Қошқар ата» қалдықтар қоймасын қалпына келтіруді үш жыл мерзімде аяқтауды тапсырған еді. Бұл ауқымды қаражат бағытталғанымен жылдар бойы бір орында тұралап тұрған күрделі жобаның бойына қан жүгіртер соны серпін болмақ деген сенім бар. Улы көлді залалсыздандыру, топырақ жабынымен тұмшалау қалдық қоймасына жақын орналасқан елді мекендер үшін де аса маңызды. Бүгінде халық арасында қатерлі ісік дертіне, жүрек-қан тамырлары, ас қорыту жүйесі, қалқанша безі ауруларына шалдыққан науқастар жиілеп барады. Сондай-ақ шала туған шақалақтар, дімкәс, туа бітті кемістігі бар жарымжан нәрестелердің көбейіп жатқандығы байқалады.

«Бұл экологиялық аймақта 400 мыңға жуық адам тұрады. Тұрғындардың денсаулығы үшін тазарту жұмыстарын жүргізу аса маңызды. Бүгінде улы көлдің 266 гектары залалсыздандырылған. Уақытында қалпына келтіру жұмыстарын аяқтап, сексеуіл егу жоспарда бар», – дейді Мәжіліс депутаты Еділ Жаңбыршин.

Депутаттар аймақта жасалған жұмыстардың сапасына мән беріп, алдағы жұмыс барысын тыңдады. Істің мән-жайын баяндаған мердігер мекеме басшысының айтуынша, өткен жылы бөлінген 1 млрд. қаржы игеріліп, 266 гектар жер залалсыздандырылды. Биыл бөлінген 3 млрд. теңгеге 800-900 гектар аймақты қалпына келтіру жоспарлануда. Жұмысты жүргізуге 40-қа жуық техника жұмылдырылып, 70-тен астам адам жұмыспен қамтылмақ.

Сондай-ақ Мәжіліс депутаттары Еділ Жаңбыршин мен Самат Мұсабаев «Каспий» су тұшыту зауытының жұмысымен танысты. «Биыл «Каспий» су тұшыту зауытын жаңғырту жұмыстарына 4,6 млрд. теңге бөлінді. Зауыт директоры Нұрлыбай Ақ- құловпен сөйлесіп, жұмыс барысын бақыладық. Жұмыс қарқынды жүріп жатыр. Құрылыс-монтаж жұмыстары аяқталайын деп тұр», – деді Мәжіліс депутаты Самат Мұсабаев.

Еске салайық, Ақтау халқына 50 мың текше метр су жетпейді. Ал қазіргі таңда «Каспий» су тұшыту зауытының қуаты 20 мың текше метр суды өндіруге жетіп тұр. Егер зауыт іске қосылса, тағы 20 мың текше метр суды өндіретін болады.

Голрох ЖЕМЕНЕЙ

Маңғыстау Медиа

Редакциялық пікір мақала авторлары мен оқырмандардың пікірлеріне сәйкес келмеуі мүмкін. Жазба және пікірлердегі ақпараттың дұрыстығы үшін авторлардың өздері жауапты.