Азаматтық сот ісін жүргізудегі медиация

Азаматтық іс жүргізу заңнамасы дауларды және қақтығыстарды шешудің баламалы жолдарын қарастырады. Медиация- олардың сот ісінде қолданылады. Медиация әдістері негізінен ынтымақтастық туралы келіссөздерге негізделеді. Медиация - келіссөздер процесі. Онда медиатор келіссөздерді ұйымдастырып, басқарады. Бұл тараптар екі тараптың мүдделеріне қанағаттанатын ең тиімді келісімге келуі үшін, нәтижесінде тараптар қақтығысты өздері шешуі үшін қолданылады Сот тарапынан медиация арқылы iстi қарау кезiнде дауды шешу үшiн қабылданатын шаралар Азаматтық іс жүргізу кодексі арқылы реттеледі, ол медиацияның мүмкіндіктерін кеңейтеді, сот медиациясын жүргізу тәртібін реттейді. Тараптар дауды (дау-шарды) медиация арқылы шешу үшін сот кеңесі алынып тасталғанға дейін кеңес беру бөлмесінде өтініш беруге құқылы. Егер тараптар медиаторға медиация туралы арыз берсе және медиация туралы келісім ұсынса, онда Медиация Қазақстан Республикасы Азаматтық іс жүргізу кодексінің 272-бабының 7) тармақшасына сәйкес бір айдан аспайтын мерзім ішінде (179-бабының 2-бөлігі) ҚР) тоқтатылуы қажет. Сот медиациясы «Медиация туралы» Қазақстан Республикасының Заңына сәйкес жүзеге асырылады. Тараптар медиация арқылы дауды реттеу туралы келісімге қол қойған кезде, істі орналасқан судья немесе сот медиация рәсімінде дауды (дау-шарды) реттеу туралы келісімнің мазмұнын тексереді, оның мақұлдауына және істі тоқтату туралы шешім шығарады. Тараптар сенімхатта арнайы келісілген медиация туралы шарт жасауға құқылы, егерде:Медиация жолымен жүргізу кезінде дауды (дау-шарды) реттеу туралы келісім жазбаша түрде жасалса және тараптар немесе олардың өкілдері қол қойған жағдайда.Егер олар Медиация туралы келісімде медиация тараптары, даудың (даудың) тақырыбы, медиатор туралы, сондай-ақ тараптармен келісілген шарттың шарттары, оларды жүзеге асырудың әдістері мен мерзімдері туралы ақпарат берген жағдайда, ескертулері тиіс. Медиацияны қолдануды кеңейту, жалпы алғанда, медиация институтын, делдалға сенім білдіруді және медиаторға қатысты дауды шешетін сенім дәрежесін сот шешімі бойынша сот шешімінен гөрі жақсырақ шешімге жеткізуге мүмкіндіктері бар. Медиация - құқықтық мәдениеттің қажетті элементі, қоғамдық қатынастарды реттеуге медиацияны кеңінен қолдану азаматтық қоғамға бағытталған қозғалыстың маңызды қадамы болып табылады. Медиация азаматтар арасында жауапкершілік сезімін арттырады, хабардарлық мәдениетін және олардың әрекеттері үшін жауапты.

Маңғыстау облысының кәмелетке толмағандардың істері жөніндегі мамандандырылған ауданаралық сотының бас маманы Б. Самалыкова