Соңғы жылдары АИТВ инфекциясын емдеуде үлкен жетістіктерге қол жеткен сияқты. Алайда, мамандардың айтуынша, қайталама ауруларды диагностикалау және емдеу проблемалары сақталып тұр.
ЖИТС-тың алдын алу және оған қарсы күрес жөніндегі Маңғыстау облыстық орталығында 1994 жылдан бүгінге дейін АИТВ жұқпасына шалдыққан 543 адам тіркелген. Орталықта инфекцияны таралуын тоқтататын әрі-дәрмектер тегін беріледі. Соған қарамастан, емдеу барысында туындайтын мәселелер де бар.
-Белгілі болғандай, иммунитет тапшылығы неғұрлым ауыр болса, соғұрлым ол бір немесе басқа инфекцияны қосады, олардың кейбіреулері иммунитеттің күшті төмендеуімен ғана пайда болады,-дейді орталықтың инфекционист дәрігері Әлия Абраева.-Өкпе инфекциялары АИТВ-мен өмір сүретін адамдарда жиі кездесетін қайталанатын инфекциялар болып табылады және өмірге қауіп төндіреді. Қоздырғыштар бактериялар, сирек вирустар мен саңырауқұлақтар болуы мүмкін. Тыныс алу жүйесінің зақымдалуынан болатын ең көп таралған қайталама инфекциялар: туберкулез, бактериялық пневмония, пневмоцисттік пневмония, сонымен қатар герпес инфекциялары бар, атап айтқанда герпес зостер, қарапайым герпес вирусы, цитомегаловирус және басқа да қоздырғыштар тудыратын инфекциялар. Өкпеге әсер ететін ең ауыр аурулардың бірі – туберкулез. 2022 жылы 8 адам АИТВ/туберкулезге шалдыққан. Иммундық тапшылықтың дамығандықтан туберкулездік плеврит жиі кездеседі.Өкпеден тыс туберкулезбен 2022 жылы 1 адам тіркелген. Стандартты режимдер АИТВ жұқтырған адамдарда асқынбаған туберкулезді емдеу үшін қолданылады және АИТВ-теріс науқастардағыдай тиімді. Бірақ өкпе туберкулезінің атипиялық түрлерімен, тіпті дұрыс емделген жағдайда да, АИТВ инфекциясының фонында туберкулезден болатын асқынулардың және өлімнің жиілігі жоғары. Өкпенің тағы бір кең тараған ауруы – бұл жалпы халық арасында жиі кездесетін бактериялық пневмония, бірақ иммундық тапшылығы бар АИТВ жұқтырған науқастарда жиірек және ауыр. Оларды АИТВ инфекциясының ерте сатысында анықтауға болады. АИТВ жұқтырған науқастардағы бактериялық пневмонияның клиникалық көрінісі АИТВ-теріс науқастардағы симптомдардан ерекшеленбейді: жоғары қызумен және қақырықпен, жөтелмен жедел басталуы тән, қатар жүретін плевриттен тыныс алудың ауырлауы мүмкін, ентігу сирек кездеседі. Жалпы алғанда, АИТВ жұқтырған адамдардағы бактериялық пневмония антибиотикалық емдеуге жақсы жауап береді. Дәл осындай препараттар АИТВ жоқ адамдардағы сияқты қолданылады.
Pneumocystis pneumonia – Pneumocystis jirovecii тудыратын өмірге қауіп төндіретін ауру. Бұл пневмонияның негізгі белгілері: құрғақ жөтел, субфебрильді температура, жаттығулар кезінде тыныс алудың біртіндеп күшеюі. Аурудан бірнеше апта бұрын көптеген науқастар салмағын жоғалта бастайды. Бұл пневмония өте қиын, емдеу қиын. Сондай-ақ АИТВ жұқтырған адамдарда пневмонияны герпес вирустары (қарапайым герпес вирусы, герпес зостер, цитомегаловирус) тудыруы мүмкін. Клиникалық көрініс спецификалық емес. Бұл жағдайда диагноз қою қиын.
Әлия Жақсылыққызының айтуынша, мұндай ауруларды уақтылы анықтау және адекватты емдеу АИТВ жұқтырған науқастардың қайталама инфекциялардан болатын өлім көрсеткішін айтарлықтай төмендетуге мүмкіндік береді.
Валентина ҚОЗЫБАҚОВА