Ыбырай Алтынсаринның туғанына 181 жыл

Биыл ағартушы, педагог, жазушы, этнограф, фольклоршы, қоғам қайраткері Ыбырай Алтынсаринның туғанына 181 жыл толып отыр, деп хабарлайды mangystaumedia.kz.

Ыбырайдың әкесі ерте қайтыс болғандықтан, ол атасы Балғожа бидің тәрбиесінде өседі. Балқожа би немересін 1850 ж. Орынбор шекара комисссиясының осы қалада қазақ балалары үшін ашқан жетіжылдық мектебіне оқуға береді. Мұны бітірген Ыбырай Орынбор облыстық басқармасына кіші тілмаштық қызметіне ауысады. 1860 ж. Ыбырайға Орынбор обл. басқармасы Торғайда қазақ балалары үшін бастауыш мектеп ашуды тапсырады. Осыдан кейін Ыбырайдың ағартушылық- педагогикалық қызметі басталады.

Орынбор обл. білім басқармасының инспекторлық қызметіне кіріскен кезден бастап (1879), зайырлық мектептер ашуды қолға алды. Ең алдымен ол обл. уез орталықтарында уч-щелер ашуға шешім қабылдады. Содан кейін Елек, Қостанай, Торғай, Ырғыз уездерінде екі сыныптық орыс-қазақ мектептерін ашты, олардың бәрінде кітапханалар ұйымдастыруға зор мән берді. Осыдан кейін болыстық бастауыш мектептер ашу ісін қолға алды. Алтынсариннің ұсынысы бойынша 1888ж. 10 сәуірде Орскіде бастауыш мектептер үшін қазақ жастарынан оқытушылар даярлайтын мұғалімдер мектебі ашылды. Сонымен қатар Алтынсарин Ырғызда қазақ қыздары үшін жанында интернаты бар мектеп аштырды.

Ыбырай орыс-қазақ мектептері үшін арнаулы оқу құралдарын шығару қажет деп санады. Оқыту әдістерін жаңа бағытта құрды, оқытуды ана тілінде жүргізді. 1879ж. оның «Қазақ хрестоматиясы» атты оқулығы және «Қазақтарға орыс тілін үйретудің бастауыш құралы» жарық көрді. Білім беру саласында үлкен табыстарға жеткен білікті педагогтар мен ғалымдарға Ыбырай Алтынсарин төсбелгісі беріледі.

Маңғыстау Медиа

Редакциялық пікір мақала авторлары мен оқырмандардың пікірлеріне сәйкес келмеуі мүмкін. Жазба және пікірлердегі ақпараттың дұрыстығы үшін авторлардың өздері жауапты.