Маңғыстау облыстық филармониясының директоры Данияр Сағынғалиұлы: Рухани азық алуға асығыңыздар

Мұрат Өскінбаев атындағы Маңғыстау облыстық филармониясы – өңір мәдениетін дамытуда айрықша рөл атқаратын мәдениет орны. Филармонияға аты берілген күйші-композитор, домбырашы, сазгер, ақын Мұрат Өскінбаевтің туғанына биыл 120 жыл толып отыр. Осыған орай филармонияның бүгінгі жай-күйі жайында көкейкесті сұрақтарға жауап алу мақсатында Маңғыстау облыстық филармония директоры Данияр Сағынғалиұлымен сұхбаттастық.

– Маңғыстау облыстық филармониясы қандай бағытты ұстанады? Филармонияның мақсаты мен идеологиясы қандай?

– Біздің өнер ордасы 1975 жылы сәуір айында құрылды. Филармонияға 2008 жылы 2 қазандағы №1 320-шы Маңғыстау облысы әкімдігінің қаулысы негізінде күйші Мұрат Өскінбаевтың аты берілді. Филармонияның облыс үшін мәні өте зор. Жалпы мақсаты -жастарға эстетикалық тәрбие беру, дәстүрлі музыканы дәріптеу. Идеологиясы да осы іспеттес, тамыры тереңге жайылған қазақ тарихында өнер елеулі бір орын алады. Филармония осы тарих пен ұрпақтар сабақтастығын сақтау үшін жұмыстанады.

– Осы мақсатына филармония жетті ме? Маңғыстау өңірінің мәдениетінде оның алар орны мен маңызы қандай?

– Маңғыстау өңірінің мәдениетінде алар орны сөзсіз бар. М.Өскінбаев атындағы филармония — облыс бойынша ең ірі өнер ордасы. Біз өз алдымызға өлкенің классикалық саз өнерінің рухани қажеттіліктерін өтеуді мақсат еттік. Қазіргі таңда бұл үшін облыстық филармонияда 8 кәсіби ұжым жұмыстануда: Абыл Тарақұлы атындағы ұлт-аспаптар оркестрі, «Ақжарма» фольклорлық ансамблі, симфониялық оркестр, камералық ансабль, «Ақшағыл» этнофольклорлық ансамблі, «Жорға» би тобы, «Ақшағала» вокалды-аспапты ансамблі, эстрада-симфониялық оркестрі. Осылардың әрқайсы өлке мәдениетін дамытуда кәсіби деңгейде жұмыс атқарып келеді.

– Өз сөзіңізде филармонияның негізгі мақсаты жастарға эстетикалық тәрбие беру екендігін айтып өттіңіз. Филармонияға жастар қызығушылық таныта ма? Оларды филармония төңірегінен жиі көресіз бе?

– Иә, біздің мақсат сол. Филармония концерттік залы лық толы болатын кездер бар, кейде жартылай толатын кездер де болады. Маусымға байланысты ма білмедім. Алайда, қазір жаһанданған заман болғандықтан, жастардың көңілін көптеген нәрселер аулайды. Содан бәлкім, олар жеңіл заттарға ұмтылады. Десе де, жастардың бәрі бірдей емес. Оларды эстрадалық бағыттағы концерттерде, кинолардан саундтрек концерттерінде жиі байқай аламыз. Біз жастарды дәстүрлі бағыттағы концерттерге тарту жолында еңбек етіп келеміз.

– Рақмет! Биылға қандай жоспарларыңыз бар? Қандай іс-шаралар өткізілмек?

– Жоспар жетерліктей, біз алғашқы жарты жылдығымызды аяқтауға жақын қалдық. Осы уақыт аралығында көптеген іс-шаралар атқарылды. Жылдың басында «Ақшағыл» этнофольклорлық ансамблімен Қытай Халық Республикасындағы Тайвань қаласында болып үлгердік; «Ақжарма» фольклорлық ансамблімен Австрия, Латвия елдеріне барып келдік; 2024 жылы ҚХР-да Қазақстанның туризмі жылы қарсаңында, Абыл Тарақұлы атындағы ұлт-аспаптар оркестрімен Пекин қаласына барып, өнер көрсетіп келгенбіз. Оның үстіне биыл күйші-композитор Мұрат Өскінбаевтің 120 жылдығы. Мерейтой аясында филармонияның бір бұрышын Мұрат Өскінбаевқа арнау, күй кешін ұйымдастыру, одан бөлек те көптеген рухани-эстетикалық кештер ұйымдастыру ойда бар. Әлде де жоспарымыз көп, mof.kz сайтынан, инстаграм парақшасынан бақылап отырсаңыздар болады, жоспарланған іс-шараларды уақытылы жариялап отырамыз.

– Расында да, ауыз толтырып айтарлықтай! Шетелге іссапарларға шықтық дедіңіз, айтыңызшы, оның мәні неде?

– Өте орынды сұрақ қойдыңыз. Біріншіден, кез келген әртіс, музыкант үшін шетел сахнасы – үлкен мотивация, алға жылжуға стимул. Сонымен қатар, үлкен мүмкіндік. Екіншіден, өнерімізді әлемдік сахнада дәріптеудің бірден-бір тікелей құралы. Біздің әртістер шетелге барып, бұрынғыдан қатты рухтанып, мотивация алып келеді. Мысалы, Вена қаласының сахнасын айталық. Көптеген неміс классиктері шыққан бұл қалада өнер көрсету біздің музыканттар үшін бөлек бақыт, ерекше қобалжу. Ондағы көрермендердің ішкі мәдениеті жоғары. Ішкі мәдениеті дегенім, көрермендер тарапынан концерттерге кешікпей, уақытылы келу, артық кедергі келтірмеу, тағысын тағы… Біздің жергілікті көрермендерге мін таққаным емес. Барлық көрермен осы қарапайым қағидаларға дағдылануы қажет. Жалпы, шет елдерге іссапардың жағымды жақтарын айта берсең көп.

– Ал енді филармонияның кадр бөлімі жайында сөз қозғасақ? Білесіз, Маңғыстау өнер колледжін жыл сайын ондаған, жүздеген өнерпаздар түлеп ұшады. Оларға филармониядан орын табыла ма? Жас мамандарға филармония қандай мүмкіндіктер береді?

– Негізі, біздің ұжымның 90%-ы дерлік біздегі өнер колледжінің түлектері. Біздің есігіміз оларға әрдайым ашық. Дегенмен, біз кәсібилікті биік қоямыз. Басты талап – ол жоғары білімнің болуы. Алматыдағы Құрманғазы атындағы Қазақ ұлттық консерваториясы мен Астанадағы Шабыт Қазақ ұлттық өнер университетінің дипломы да үстемдікке ие. Десе де, дипломы жоқ, бірақ тума талант иелерін, виртуоз музыканттарды да филармония қабырғасына қызметке алып қалып жататын кездер болады. Ал мүмкіндіктерге келетін болсақ, біздің кәсіпорын өнер колледжімен әр уақыт тығыз байланыста. Колледж студенттері бізде іс тәжірибесінен өтеді, сахнаны көріп, өседі, мәдениет саласынан хабар алады.

– Жастарға, қала тұрғындарына қандай үндеу жолдар едіңіз?

– Барлық игіліктер жастар үшін, сіздер үшін ғой, шындап келгенде. Біз сіздер үшін, өлкеміз үшін жұмыстанамыз. Өнерімізді көріп, келіп бағаласаңыздар екен дейміз. Рухани азық алуға асығыңыздар! Жақсы дүние көпке дейін есте қалады. Филармонияға шақырамыз, келіңіздер! Біздің есік сіздер үшін әрдайым ашық!

– Сізге көптен көп рақмет!

Сұхбаттасқан Базарбай Ботагөз

Ш. Есенов атындағы Каспий технологиялар және инжиниринг университетінің 2-курс студенті

Маңғыстау Медиа

Редакциялық пікір мақала авторлары мен оқырмандардың пікірлеріне сәйкес келмеуі мүмкін. Жазба және пікірлердегі ақпараттың дұрыстығы үшін авторлардың өздері жауапты.